Beste Pom, Mijn felicitaties met je tweede kleinkind. Ik begreep dat het in Berlijn het levenslicht zag, en er zijn slechtere plekken om dat te doen ter wereld.
Geluk is een vreemd ding; geluk is gevaarlijk; een zeepbel, heb ik ook weleens horen zeggen. De reeks ‘Sonnets From An Ungrafted Tree’ werd, al experimenterend, door Millay gemaakt, en, tja, grossiert in prachtig leedwezen, denk ik.
De reeks behelst het ziekbed-en-sterven van een man, bezien door de bril van zijn vervreemde wederhelft, die terugkeert naar hem als hij ziek is (ondanks het feit, dat zij niet van hem houdt, wat dat dan ook precies moge zijn—hier verwijs ik graag naar het andere werk van Millay) en hem verzorgt tot het eind. Ik stuur je de oorspronkelijke sonnetten en hun schaduwrijke fluisterstem in het Nederlands toe. Geniet, of niet! Veel geluk met Liva, en veel geluk voor haar.
Liefs! Ditmar Bakker
XII.
Destijds zachtaardig, of ze een kind met kwaaltjes voedde—zij beurde op en trok hem op wanneer, met koorts, hij lag in bed— en ze zijn handen klemde om de mok, was ’t lichaamskracht die zij haar gade schonk, denkend aan mannen—hulpeloze schapen— totdat hij dan uiteindelijk in zou slapen maar draaien bleef, terwijl zijn stem nog klonk. Op zulk momenten floot, als was ’t een vriend, een trein op ’t spoor, ver weg en onvoorspelbaar, betoverend: haar geestesoog ontelbaar steden in een wond’re wereld ziend ver van waar zij lag—en toch zo dichtbij, niets scheidde hen, dan iets dat naast haar sliep, en het gordijn.
XII.
Tenderly, in those times, as though she fed An ailing child — with sturdy propping up Of its small, feverish body in the bed, And steadying of its hands about the cup — She gave her husband of her body’s strength, Thinking of men, what helpless things they were, Until he turned and fell asleep at length, And stealthily stirred the night and spoke to her. Familiar, at such moments, like a friend, Whistled far off the long, mysterious train, And she could see in her mind’s vision plain The magic World, where cities stood on end … Remote from where she lay — and yet — between, Save for something asleep beside her, only the window screen.
Dit relaas gaat niet over jou. Het gaat over iemand anders.
Je moeder heeft altijd goed voor je gezorgd. Op haar manier. Je bent beschermd opgevoed in een klein dorp in de provincie. Door je beperkte lichaamslengte was je op de lagere school een makkelijke prooi voor grotere en driestere jongens, die hun vermogens tot intimidatie moesten uitproberen. Op de middelbare school probeerde je je daaraan te ontworstelen. Je stelt je wat agressiever op en smeedt de nodige bondgenootschappen met grotere jongens. Dat helpt. Je doet wat aan vechtsport, maar blinkt nooit uit. Je mist de discipline om je er echt toe te zetten. Het gaat vooral om het beeld dat je schetst van jezelf, dat je heel wat bent. Alles om maar niet lastig gevallen te worden. Onder de streep heeft het allemaal geen zin. Je voelt je er uiteindelijk alleen maar een acteur bij, wier talenten onopgemerkt blijven en altijd tot het land der fabelen blijven behoren.
Je leest boeken waar Hemingway de held is. Henry Miller de man, die alle vrouwen weet te strikken. En Bukowski de man, die al het bier in de wereld op kan zuipen. Je modelleert je naar die mannen. Probeert het op je eigen manier na te doen. Vecht, flirt en zuipt. Alles marginaal en met wisselend tot weinig succes. Maar je moet wat. Dat gaat zo jaren door. Je maakt jezelf wijs, dat je een hele vent bent. Dat je gelijk hebt. Dat jouw manier van leven is, zoals het bedoeld is. Je overweegt zelfs nog in het leger te gaan, maar dat doe je niet. Door je slechte ogen maak je namelijk geen kans bij een heroïsch onderdeel te komen. Zo mis je de oorlogen in de jaren negentig en de begin twintigste eeuw. Dat wat alles echt had kunnen maken.
Uiteindelijk ga je zelf kinderen maken. Je doet het zoals je ouders het deden. Als ze klein zijn bescherm je ze zoveel mogelijk. Om ze wat te leren ben je streng. Je wordt boos als je denkt dat dat helpt. Je voelt je waardeloos als ouder. Niet iemand waar men naar op kan kijken. Ook je partner vraagt zich soms af, wat ze ooit in je gezien heeft. Misschien de rimpeling in het oppervlak van de tijd, waar alles anders had kunnen zijn. Je kinderen worden ouder. Zelf word je het ook. Je betekent voor hen niets meer, dan een slechte herinnering aan wat een fijne vader had moeten zijn. Jij en je partner slapen aan elk hun eigen kant van het bed. Je helden en je grote voorbeelden zijn dood, bejaard of van hun voetstuk afgevallen. Er is niets meer om je aan te spiegelen en alles dat daarin houvast bood, is voorbij en gegaan. Je bent nooit de held geworden, die je had willen zijn.
Als niemand je ooit heeft geloofd, kun je dan eigenlijk wel spreken van een bestaan?
VON SOLO DICHTER, COLUMNIST, PERFORMER EN CINEAST Check de actualiteiten van VON SOLO op www.vonsolo.nl Lees ook de wekelijkse column van VON SOLO op www.POMgedichten.nl
merik stuurde altijd op dinsdagavond zijn bijdrage per mailbericht voor de woensdag op deze site. vorige week stond in het teken van zijn overlijden hier op de pom. we hebben nog wat tijd nodig om te wennen – een woendag zonder merik. ‘van mij had je mogen blijven…’ schreef ik op een briefje. nog een paar woensdagen blijft merik gewoon nog hier.
Poetry Musica eten inschrijven va 18:00 tot 19:15 wo. 8 nov. poetry musica begint 20:30 vrij entree
een heel bijzondere avond met een aantal van de fijnste dichters en troubadours op de mooiste locatie van Amsterdam t Einde van de Wereld
Bjorn van Rozen Pom Wolff Aja Waalwijk Shanna de Ruiter Mireille Buldeo Rai & Trio
Presentatie: Catelijne Beijst Lohoff Geluid: Niels Nelis Digitalis info http://www.eindevandewereld.nl Einde van de Wereld Javakade 61 (de boot t.o nr 4) 1019SZ Amsterdam bereikbaar met tramlijn 7 en bus 43 en 65
Meteen al ging het mis. Nog geen minuut geleden. Op het terras. Als je de vier tafeltjes aan de straat zo mag noemen tenminste. Of ze aan mocht schuiven met haar beker koffie. Wat mijn doel in het leven is. Vroeg ze. Na de eerste slok nota bene. Ik kan er weinig mee. Dat soort vragen. Ik bedoel. Het leven? Dit leven? Hier en nu. Haar leven? Het mijne? Ik vermoed het laatste. Maar dat impliceert dat ik dingen zou begrijpen, en gewoonlijk doe ik dat niet. Mezelf begrijpen is al helemaal een brug te ver; laat staan jezelf verklaren.
Het bestaan. Levensvragen? Gelukkig verschijnt een waterig zonnetje. ¨Ik twijfel er zelden aan dat het universum iets met mij voor heeft,¨ antwoordde ik de vraag vermijdend. ¨Maar dat is niet helemaal hetzelfde. Toch?¨ Zoiets zei ik. Althans, wilde ik zeggen; maar hou de lippen stijf. Hoe omschrijf je het? Dat gevoel. Dat alles leeft. Alles.
Alles in iedereen. Iedereen in alles. Je zou kunnen beginnen met proberen jouw wereldbeeld te beschrijven. Dan jouw plek in die vermeende wereld. Haar plek. De onze. En dat is al veel meer dan een mondvol. Daarna moet je een tijdframe schetsen en daar vervolgens richting aan geven. Dust to dust. Glad ijs. Bewustzijn? Verbondenheid. Ego. Ik begin er niet aan. Grenzeloosheid. Niets. Helemaal niets weet ik. Ik voel. Je maintiendrai.
Maar hoe zeg je dat in het Spaans? Haal dus stilzwijgend mijn schouders maar op. Lullig, maar er valt geen stilte. ¨Ik ga scheiden,¨ zegt ze strijdvaardig terwijl ze naar haar tas reikt om een sigaret op te steken. De Bic krast luid. Het vlammetje paars. Als ik me afvraag of dat goed nieuws is barst ze stilletjes in tranen uit. ¨Die klootzak is vreemdgegaan,¨ snikt ze. ¨Jarenlang.¨ Met haar boezemvriend nota bene. ¨Ik haat ´em, el puto.¨ Ze is woest gebroken.
Ik zou haar het liefst willen omhelzen, maar dat is lastig terwijl je zit en het schuim van je cappuccino nipt. Ik neem haar hand dus maar in de mijne. Beter had ik maar gezegd hoe erg ik het vind. Voor haar. Voor hem. Voor alles. Iedereen. Por el amor. Maar ik gebaar of ze een peuk voor me heeft. No se nada. En Spaans spreek ik al helemaal niet.
“Nou ben je te ver gegaan, schat!” de woorden van Miriam Al vanochtend gesproken bij de kist van Merik van der Torren op Zorgvlied. een indrukwekkende bijeenkomst waarbij oa Meriks zus en zijn nichtjes toespraken hielden en verhaalden over het leven van en met Merik. Mirjam afscheid nam Jaap Kamerling Merik woorden meegaf evenals de buurvrouw. onder de aanwezigen oa Vera Jongejan, Ruth Hoeck, Aja Waalwijk, MC Alfredex, Joke Kaviaar, Ar Nederhof, Lucienne Kohler, Frans Bakker die Merik een laatste song meegaf voor zijn gang naar het crematorium. en paul lokkerbol van Eijlders Dichters.
én hondje Betty in een tas – zonder baasje. Mirjam Al zal hondje Betty gaan verzorgen. Hondje Betty blafte geen woord – keek droevig. op de kist dichtregels, laatste regels, afscheidsregels voor een grote amsterdamse dichter:
Alles gaat goed in Amsterdam-Zuid
Na het bezoek aan de expositie Art-Zuid op de Apollolaan strijk ik neer op het terras voor het Hilton,
bestel een koele fles Chablis en een kommetje knoflook-olijven, pak pen en cahier en schrijf het gedicht.
Ik heb mijn leukste hoedje op. Alles gaat goed. Muisstil fietsen kinderen langs me heen.
Merik van der Torren
“Nou ben je te ver gegaan, schat!” de woorden van Mirjam Al vanochtend gesproken bij de kist van Merik van der Torren op Zorgvlied.
én hondje Betty in een tas – zonder baasje. Mirjam Al zal hondje Betty gaan verzorgen. Hondje Betty blafte geen woord – keek droevig.
Mijn felicitaties met je tweede kleinkind. Ik begreep dat het in Berlijn het levenslicht zag, en er zijn slechtere plekken om dat te doen ter wereld.
Geluk is een vreemd ding; geluk is gevaarlijk; een zeepbel, heb ik ook weleens horen zeggen. De reeks ‘Sonnets From An Ungrafted Tree’ werd, al experimenterend, door Millay gemaakt, en, tja, grossiert in prachtig leedwezen, denk ik.
De reeks behelst het ziekbed-en-sterven van een man, bezien door de bril van zijn vervreemde wederhelft, die terugkeert naar hem als hij ziek is (ondanks het feit, dat zij niet van hem houdt, wat dat dan ook precies moge zijn—hier verwijs ik graag naar het andere werk van Millay) en hem verzorgt tot het eind. Ik stuur je de oorspronkelijke sonnetten en hun schaduwrijke fluisterstem in het Nederlands toe. Geniet, of niet! Het staat je vrij ze te publiceren of te laten, al naar je verlangt.
Veel geluk met Liva, en veel geluk voor haar.
Liefs! Ditmar Bakker
XI
’t Kwam in haar op, toen zij de sneeuw weg zag, en daardoor naakt opnieuw het bruine gras, en wasknijpers, een schort – dat daar al lag sinds witte storm die raasde achter glas haar uitzond, om nou eind’lijk daarginter die kleding -eer de waslijn stukging- daar binnen te halen, klepp’rend in de winter als het gevecht van een wit eng’lenschaar, dat, lang gelee, een schort in zo’n nacht, ooit was afgewaaid en zeer diep was begraven, en, tot april het zichtbaar had ontdooid, vergeten lag, tot nu, vreemd, nieuw, een gave; ze trok, en groef; toen trof haar het gegeven: hier was de lente, en een heel nieuw jaar doorheen te leven.
It came into her mind, seeing how the snow Was gone, and the brown grass exposed again, And clothes-pins, and an apron — long ago, In some white storm that sifted through the pane And sent her forth reluctantly at last To gather in, before the line gave way, Garments, board-stiff, that galloped on the blast Clashing like angel armies in a fray, An apron long ago in such a night Blown down and buried in the deepening drift, To lie till April thawed it back to sight, Forgotten, quaint and novel as a gift — It struck her, as she pulled and pried and tore, That here was spring, and the whole year to be lived through once more.
