aanwijzingen en winstwaarschuwing van juryvoorzitter PETE-R – LE NOBEL – zondagochtendwedstrijd pomgedichten – eenmalig ook live in eindhoven

het zal de echte poëzie liefhebber niet ontgaan – eenmalig vindt de zondagochtendwedstrijd pomgedichten op pomgedichten punt nl – en zie hier de prachtige inzendingen- de enige poëziewedstrijd die geen wedstrijd is – de enige echte virtuele – ook live plaats in dat altijd weer gezellige plaatsje Eindhoven – waar ze regen altijd verlichten in van eenvoud heldere waters – hoe dan ook de bij elke dichter geliefde juryvoorzitter PETER LE NOBEL zal ergens op de dag in Eindhoven tussen de witte wijn, de quiches en de makreelschotels door het zo verlossende woord spreken – wie mag het virtuele goud aanvaarden en wie het virtuele zilver en brons. jury voorzitter heeft wel een winstwaarschuwing afgegeven:

Let op. Ik bekijk de gedichten inhoudelijk. Morgen kijk ik ook hoe je de gedichten voordraagt. Ik herinner mij een kok die geen spat Frans kon, en tegen een meisje zei: ‘Gentille!’ Zij heeft hem in haar armen gesloten. Het is dus geen gelopen race.


Het is zover. Ik ben begonnen aan het beoordelen van de gedichten. In deze boosaardige tijden, nieuwe tijden, nieuwe normen, laat ik de poezie ook nalezen door een sensitivity reader en geef ik woke punten.

Share This:

VON SOLO met een ‘waar gebeurd’ verhaal


We arriveerden op een zonnige vrijdagmiddag bij ons jachthuisje in het Sallandse bos. Een houten bouwsel van rond negentienhonderdtien met een parmantig hertengewei boven de veranda. Ooit gebouwd door de toenmalig zaakvoerder van de Nederlandsche Olie Maatschappij. Binnen was alles gelambriseerd. De vloeren waren van hout en bijna alle ruimtes waren onderling verbonden. Overal stonden brocante meubelen. Mijn dochtertje zette op de pick-up in de eetkamer meteen een plaat op met hits uit de jaren tachtig. Het voelde alsof we in een andere tijd aankwamen. In de badkamer hing een wit onderjurkje in een kleine kindermaat. Met een onbestemd gevoel staarde ik er naar. We verdeelden de slaapkamers. Kinderen in de achterste slaapkamer en mevrouw Solo en ik in de grote slaapkamer met tweepersoonsbed. Onze hond, Orval, mocht bij de kinderen op de kamer slapen. De ramen beschikten niet over verduisteringsgordijnen. Wel over luiken aan de buitenzijde.
 
De eerste nacht sliepen we met de luiken open. We sliepen slecht. Dat gebeurt wel vaker als je ergens voor de eerste keer slaapt. Ik had in de slapeloze uren vooral in het duister naar buiten gestaard. Pas in het ochtendlicht vielen me nog een paar uur slaap ten deel. De volgende nacht sloot ik voor het slapen gaan de luiken. Na eindeloos draaien lukte het ook deze nacht niet bestendig de slaap te vinden. Temeer omdat half de nacht ons dochtertje kwam vragen of ze bij ons in bed mocht, omdat ze het raampje naast haar bed eng vond. We antwoordden kribbig van niet en probeerden de slaap weer te vatten. De volgende ochtend bekeek ik het raampje op de kinderslaapkamer eens wat beter. Er hing aan de andere kant een gordijntje voor. Het raampje kwam uit op een ruimte, waar we niet in konden. Vermoedelijk een meterkast, of een trap naar zolder of kelder. We besloten, dat mevrouw Solo op mijn dochters bed zou slapen en onze dochter die nacht bij mij op de grote kamer.
 
De dagen verliepen harmonieus. Alleen de hond leek niet helemaal op zijn gemak. Hij kon nergens in huis echt zijn rust vinden en sliep overdag hoofdzakelijk buiten. In de avond gingen we in gewijzigde formatie weer naar bed. Intussen had ik een muggenstekker verwijderd, waarvan ik vermoedde, dat dat de oorzaak van ons slecht slapen wel eens kon zijn. In de nacht schrok ik wakker en stond op om af te wateren. Ik hoorde mijn wat gerommel van de hond in de kamer naast ons. Op toilet hoorde ik een giechelende kinderstem buiten. Zonder er veel acht op te slaan ging ik weer naar bed en gleed verder weg in een ongemakkelijke halfslaap. De volgende ochtend werd ik wederom geradbraakt wakker. Mevrouw Solo gaf aan ook hondsberoerd te hebben geslapen. Ik vertelde haar van de stem in de nacht en we lachten er om in de zon op de veranda.
 
Die avond verdwaalde ik tijdens het uitlaten van de hond met mijn zoontje in het bos. We hadden het pad verlaten hadden om een ree te schaduwen. We waren vergeten hoe snel het duister in kan vallen en tot overmaat van ramp had ik mijn telefoon met GPS en zaklamp ook niet bij. Een ongemakkelijke stilte viel over het bos tezamen met de duisternis. Na wat beraad besloten we op kompas oostwaarts te gaan in een rechte lijn. Dit leidde ons weer naar een pad, dat gelukkig uit kwam op de provinciale weg. We konden geen straatnaamaanduiding zien en wisten niet waar we ons bevonden. We belden aan bij een boerderij en de boer bood meteen aan ons naar ons huisje te rijden. Onderweg gaf hij aan dat dit wel vaker gebeurde. Dat mensen verloren liepen. Die avond sliep iedereen wederom slecht.
 
Dit ging zo nog een paar nachten door voordat we besloten eerder naar huis te gaan. Niet omdat we het niet naar ons zin hadden, maar omdat we gewoon weer een nacht goed wilden slapen. Op de ochtend van vertrek kon de hond nog steeds zijn draai niet vinden, Hij lag zenuwachtig onder tafel en leek bijzonder blij de auto in te mogen. Toen we het bospad af reden en richting Deventer keerden, keken mevrouw Solo en ik elkaar opgelucht aan.
 
Mijn zoon heeft overigens wel goed geslapen. Hij sprak echter voortdurend Pools in zijn slaap vertelde mevrouw Solo me later.


Von Solo
www.vonsolo.nl

Share This:

Merik van der Torren – Buitenzorg 19 – een lyrische lofzang


Hoi Pom,
 Verblijf in mijn tuin in Buitenzorg inspireert me steeds weer tot een lyrische lofzang op de natuur aldaar, zoals deze, groet, Merik.


Buitenzorg 19

In de schaduw van de rode beuk
zie ik je lachen naar mij,
je rode bloesje staat je leuk,
schenk nog eens in, je maakt me blij.
 
Betty de Hond krult zich op het kussen.
Koolwitjes fladderen om elkaar.
Hoog in de boom zingt  de merel.
 
Wie had er meer verwacht in
deze oude tuin in Amsterdam- Noord ?
 
Grote God met witte baard;
laat de bijen het zoemen,
de merel het zingen en
vertel die mop nog een keer

Merik van der Torren

Share This:

de quiche van tante henny


langzaam maar zeker
komt de categorie breekbaar
broos en teer in zicht
 
schietpartijen overstromingen
toch maar ingeruild
voor: ‘vet de schaal in met boter
en strooi er wat paneermeel over’
 
de wereld mag ontploffen
nederland overstromen
maar ik houd de quiche van tante henny in ere
 
pom wolff
 

Share This:

Ien Verrips – ‘leedvermaak is zeg maar helemaal mijn ding…’

helemaal mijn ding


ik hield altijd nogal
van dingen
zomaar de dingen
die er zijn
 
ik koester vooral
die dingen die
nutteloos en ijdel
weten uit te blinken
 
ook van de kapotte dingen
word ik nooit moe
leedvermaak is zeg maar
helemaal mijn ding

Ien Verrips
 
 
 

Share This:

KARIN BEUMKES op de maandag: ‘niemand heeft glimlachrozen op…’

Met ontsteltenis deze week het bericht dat Lisanne is overleden gelezen.
Ik moet je ook eerlijk mededelen dat ik Lisanne uitsluitend en alleen kende van haar gedichten. Ik heb altijd gevonden dat ze een hele goede dichteres was.Dat is het en dat alleen. En dan komt dat snoeiharde bericht. Dat is de strijd en het grote verlies. Ik wilde haar ook herdenken. Ik zal een willekeurige vallende ster benoemen. Juist voor haar die ik nooit eerder ontmoet heb en nooit weer zal ontmoeten.

Liefs Karin



Zonebrillen

Zeg ons dochters niet hoe wij moeten lopen
dat er onder zusjes rok een knoopje mist
we zitten niet in een parade van veel flessen
de klanken kleven wit aan liefde die er leeft
niemand heeft glimlachrozen op

zo noodzakelijk is de dood
het laatste masker na het grijnzen
voor wie geluk niet wil is er geen groei
daarna kan zonlicht desnoods wennen
aan alle lieden die de oude of nieuwe
zonebrillen opzij hebben gelegd.

Karin Beumkes



Muziek: Tom Waits – Martha https://youtu.be/qDcco9rGOlE

Share This:

wie wint de enige echte virtuele zondagochtendtrofee… op pomgedichten? doen we deze week maar eens een keer niet. (volgende week een bijzondere Eindhoven wedstrijd versie-  daarover later meer)  – we ronden de LISAN LAUVENBERG – dagen van afscheid nemen af met een eerbetoon

met een ‘ik ga maar verlaat jullie niet…’ nam Lisan afscheid van het leven. tien dichters verzorgden op deze site een waardig afscheid in bijzondere woorden – dank jullie wel – de woorden zullen Lisans naasten heel goed doen. dat weet ik zeker. ze is gegaan maar als we goed luisteren horen we haar lach. zoveel is ook zeker. dit poëziekind blijft onder ons. in café Helmers nodigde Lisan – als ik het mij goed herinner – elke maand tien dichters uit – hieronder staan er negen – wie maakt de circel rond met het tiende gedicht. dat we ons nog een keer in Helmers wanen – in Helmers koos een jury voor goud, zilver en brons. vandaag is het 10 keer goud voor Lisan – dank je wel voor wie je was, rust zacht Lisan.

  • Frans Terken: Lieve vriendin met een Limburgs hart
  • Merik van der Torren: in je mooie jurk
  • Max Lerou: Ach lieve grappige onderhoudende
  • Pom Wolff: van mij had je mogen blijven
  • Anke Labrie: haar naam met de L van levenslust en liefde
  • Cartouche: Limburgs op haar mooist lezen
  • Ingrid E. Noppen: Toen was daar jouw finale verbijsterend mooi
  • Ton Huizer: Dichters sterven niet
  • Ien Verrips: all that sweet love
  • …………………………………………………………………………………………………….



wie wint de enige echte virtuele zondagochtendtrofee… op pomgedichten? doen we deze week maar eens een keer niet. (volgende week een bijzondere Eindhoven wedstrijd versie-  daarover later meer)  – we ronden de LISAN LAUVENBERG – dagen van afscheid nemen af met een eerbetoon -en met herman van veen – van wie ze hield.
uw bijdragen welkom in het weekend. allereerst laten we de koningin van Helmers zelf aan het woord. (in 2013 won ze deze wedstrijd)
gedichten niet te lang svp tenzij noodzaak – 20 regels is genoeg – insturen voor zondag 10 uur 30. stuur in op het u bekende gmail.com adres van pomgedichten@ – of benut de blauwe contact functie boven aan de pagina. of laat onder dit item een reactie achter -ik zorg er voor dat uw gedicht in het item wordt geplaatst.

LEVEN

Vandaag wilde ik er niet zijn
omdat ik afscheid moest nemen

van iemand die me dierbaar was,
die mijn woorden als kristallen las
en altijd in mijn ogen woonde.

In mijn hoofd dans je nog
de lachwekkenste cha tja cha
en bega je flaters voor het leven.

Zo schaterlach ik ons verleden
de tranen hebben geen tijd gehad.


©lisan lauvenberg
27 september 2013


pom:
Gedicht loopt als een trein tot voorbij de laatste wissel. Een oprecht gevoel in een waardig rijm neergelegd. Bijna zou je willen sterven om dit gedicht voorgedragen te krijgen op je crematie.


roop: lisan lauvenberg
of het gedicht oprecht is of niet, doet er niet zo veel toe: oprechtheid kan een gedicht net zo goed helpen als vernietigen. het lijkt oprecht en voor poëzie is dat genoeg, want het maakt dat het gedicht niet te lijden heeft onder woorden als afscheid, dierbaar en verleden. mooi ritme in een mooi gedicht, waarin subtiel rijm het melodieuze karakter nog eens extra versterkt.

 
 
Bij deze een I.M., eerbetoon in een naamdicht.
Met droeve groet, 
Frans


I.M. Lisan

Lieve vriendin met een Limburgs hart
In je gedichten spreek je van dansen en
Springen in de straten van een stad zoals
Amsterdam dat je thuis werd van dagen en 
‘Nachtenlang, zingend vol liefde zijn’


Laat het niet ‘vuil maanlicht’ zijn
Als je nu durend tussen de sterren 
Uitrust van je omzwervingen bij het
Vuur, langs de zee of door de heuvels
En ‘Een helling waar je van afstortte’
‘Naar met madeliefjes gevulde weiden’
Blijf je bij ons in warme herinnering van 
Een LEVEN vol vriendschap en poëzie
Ruisend in een kleurrijke bloemetjesjurk
Ga je met een lach die tijdloos klinkt


© FT 13.08.2021


Voor Lisan Lauvenberg

Je bent weg, luidt het bericht,
alle betekenis zuigt weg
uit de wind in de bomen,
het lachen van meisjes op straat,
het open raam van de overbuurman;
een groet klinkt hol in mijn oren
 
en ik schenk nog eens in, proost op je,
die ergens daarboven toeven moet en
hoop dat je plezier hebt, zoals ik je ken,
grappend met vrienden of juist
romantische gedichten lezend
in je mooie jurk.

Merik van der Torren
Ach lieve grappige onderhoudende Lisan,. Ze won als eerste de Jantje van Leiden wisseltrofee. Een jaar later was ik aan de beurt. Verknocht als ze aan het beeldje was geraakt, ‘vergat’ ze het mee naar het Leidse café te nemen waar ik als opvolger zat te wachten om die mooie prijs uit haar handen te mogen ontvangen. We hebben er smakelijk om gelachen. Later in Eijlders maakte ze het met een mooi glas wijn alsnog goed. Het beeldje heeft daarna een heel jaar bij mij thuis staan te pronken. Waar het nu is weet ik niet net als we nu niet weten waar Lisan nu is…ik vermoed een mooi plekje in de kosmos, in gezelschap van al die mooie dichters die het pad voor haar geëffend hebben.
Wat mij betreft had ze de Jantje mogen houden; ik plaats hem hier alsnog voor Lisan. Ze wordt gemist…

Max Lerou

van mij had je mogen blijven
dat weet je wel
ik ben een uur gaan zitten
met een boekje in mijn hand
een pen om je te schrijven
het was een zinloos uur
 
er is er een vertrokken
en een is blijven staan
meer is het niet
ik adem nog
en jij in mij niet minder
dat is het dat ik schrijven kan
 
pomwolff

Ik heb nog een gedichtje geschreven hoe ik me haar herinner, kende haar niet zo goed.
Maar juist doordat ze zoveel levenslust uitstraalde (en ik niet wist dat ze al zo lang ziek was) schrok ik wel behoorlijk door dit voor mij zo onverwachte overlijden.

Heb ik goed begrepen dat, zonder wedstrijd uiteraard,  een eerbetoongedichtje wel welkom is dit weekend.

haar naam
 
niet alleen haar lach
maar ook haar ogen
en die rode jurk
alles aan haar zo vol leven
 
ik wist toen nog niet eens
dat ze een dichter was
hoorde haar naam voor ’t eerst
 
een mooie naam dacht ik meteen
toen hij m’n oren binnen danste
tweemaal diezelfde klank
de L van levenslust en liefde
 
de dood is doof voor poëzie



anke labrie
(14-08-2021)


Hallo Pom,
Al heb Ik haar – helaas – nooit in persoon ontmoet
en ken ik haar alleen van horen zeggen en lezen
zij moet wel een vrouw uit duizenden zijn geweest
dat kan niet missen – daarom is het, verstout ik mij
in ootmoed, een paar regels aan haar te wijden


LL

Er wordt wat afgeluld
vandaag de dag – fluisteren we
verstild jouw aparte naam – Lisan
Lauvenberg – vrouw, heuvelland
gulle lach, aan je kleed gekleefd
op het gezicht geschreven
die weet wat zien betekent
 
en dat weer te geven vermocht
in zon en regen, krullen en bogen
zelfs op zwart papier – zo lang
 
zal Amsterdam en alle ommeland
jou voor zich zien en kunnen horen
hoe ieder, in jouw geest, Limburgs
op haar mooist lezen en spreken kan

hoe lief te leven, Liefste Lisan
 
15-08-2021
Cartouche
FINALE

Toen was daar jouw finale
verbijsterend mooi zoals
je ging en puntgeslepen scherp
jouw blik de laatste akte schetste
 
de wereld draaide door
terwijl een ogenblik van
o zo waardig zijn zich kleedde
zoals je was geweest
 
niet één keer keek de tijd nog om
maar snelde voort in het tumult
van veel te schelle stemmen
de dag kromp stilletjes ineen

Ingrid E. Noppen
 
Dichters
 
Sterven niet
ze veranderen
 
ze zingen hun lied
in weer en in wind
 
kruipen als teken
in de huid van een
kind
 
schrijven in water
spreken met licht
 
dichters sterven niet
ze kennen hun plicht
 
Ton Huizer

zoals de echo waarin
jouw bestaan weerklonk
mij raakte
-all that sweet love-
van wie jouw vrienden waren
vrienden zijn

Ien Verrips
 
Mooi en respectvol poëtisch eerbetoon op de zondagmorgen Pom.
Negen dichters. Misschien ook wel mooi als die laatste stoel leeg
blijft…

Ton

Share This:

afscheid van Lisan Lauvenberg…van mij had je mogen blijven dat weet je wel…

een indrukwekkend afscheid vandaag in de Uilenburgerstraat 91 in de Uilenburgersjoel van Lisan lauvenberg. toespraken van haar dochter Joeri, haar levenspartner Wil, van robin veen en van mijn persoon. mijn toespraak te lezen op de u bekende site pomgedichten punt nl – Robin Veen vroeg de aanwezigen om even stilte na zijn voordracht – het lezen van een viertal lisan lauvenberg gedichten. en het werd dood en doodstil. joeri sprak over moeder zoals een dochter over moeder hoort te spreken. blijmoedig, verdrietig, zoveel van haar geleerd en dat ze het leven zal voortzetten zoals lisan dat gewild zou hebben. wil sprak over leven en liefde met lisan. hoe de kennismaking verliep – over limburgers die elkaar in amsterdam ontmoetten en amsterdammers werden. amsterdam omarmt al door de eeuwen heen wie naar amsterdam komt en amsterdam als zijn/haar alef mokum herkent. amsterdam heeft vandaag een moedige vrouw verloren – die dertig jaar !!! ik zeg dertig jaar gevochten heeft tegen de kanker in haar lichaam. en nooit klaagde. altijd levenslustig het leven leefde – en voor haar dochter voorleefde en gelukkig nog 2 jaren kleinkind mocht beleven. indrukwekkend het afscheid en ik ben vereerd dat ik bijdrage mocht leveren – met de woorden uit haar columns voor pomgedichten die haar zo tekenden. een bijzondere limburgse amsterdammer gaan we missen – ons poëziekind – onze koningin van Helmers.


Lisan heeft van 2016 tot 2020 wekelijks – op de vrijdag meestal – de site pomgedichten punt nl verrijkt met een column – met enige regelmaat sloop er een gedicht in een column van dit poëziekind. de koningin van Helmers was mijn eretitel voor haar.
 
 
 
van mij had je mogen blijven
dat weet je wel
ik ben een uur gaan zitten
met een boekje in mijn hand
een pen om je te schrijven
het was een zinloos uur
 
er is er een vertrokken
en een is blijven staan
meer is het niet
ik adem nog
en jij in mij niet minder
dat is het dat ik schrijven kan
 
pomwolff


WIL vroeg mij om een kleine bloemlezing uit die columns van Lisan:
de onderwerpen waren veelal:  hele persoonlijke – de mensen die haar zo na waren – limburg – de poëzie – én het leven leven!
 
 
 
Verlangen  – Lisan Lauvenberg 15 februari 2018 
 
 
 
Lijstje met dingen die ik nog wil leren
 
Niets doen leuk gaan vinden.
Verveling koesteren.
Op tijd naar bed kunnen gaan. 
Verdriet verwerken op de juiste manier. 
Niemand meer iets  kwalijk nemen
En nooit meer een slechte gedachte hebben. 
 
Lijstje van wat ik nog wil kunnen
 
Altijd vrolijk wakker worden
Koesteren wat ik heb
Rijk worden 
Zorgeloos zijn. 
Iedere week moeiteloos een column schrijven. 
Alleen maar goede gedichten maken. 
En zuiver zingen in het koor. 
 
Lijst van wat ik nog wil doen
 
In een cadillac langs de oost en west kust in Amerika rijden
Iedereen vergeven die ik nog iets kwalijk neem. 
Mijn vrienden allemaal te eten vragen. 
Voor mijn toekomstige kleinkinderen zorgen. 
Mensen leren over vuur te lopen, want dan kan je alles
Goed voor de openbare tuin zorgen met zijn allen. 
Doodgaan vóór mijn kind en op hoge leeftijd. 
 
Meneer Pom heeft u het gehoord? 
Ik dien mijn lijstje bij u in, stuurt u het naar het universum? 
 
 
 
 
Ik zal bijvoorbeeld nooit meer leren dichten als Vasalis, noch ooit een bundel uitbrengen met mijn poëzie voor mijn vijfentwintigste. Ik zal nooit leren schaatsen, noch zal ik ooit balletdanser of chirurg worden. Of prins Carnaval, want ik wilde niet de bloemenprinses zijn, gekozen door de prins, nee ik wilde zelf die prins zijn en de carnavals periode lang het dorp regeren. 
Maar toch heb ik veel gedaan, waar ik blij mee ben en trots over ben, die nooit op een lijstje hebben gestaan. Die dingen heeft het leven zomaar gegeven. 
 
Mijn Lijstje
 
Ik heb nooit wraak genomen
Ik heb een prachtig kind gekregen
Ik heb vele vrienden en vriendinnen. 
Ik kan heel goed koken
Ik giechel nog steeds.
Ik heb een Limburger lief. 
Ik ben meer dan een keer waanzinnig verliefd geweest. 
Ik heb een vak geleerd waarbij ik mensen echt kan helpen. 
Ik schrijf een column
En volgende week weer een 🙂
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Zwangerschap
© Lisan Lauvenberg
10 augustus 2018 
 
 
Wonend op het Spui, boven de mooiste boekwinkel van de stad was ik zwanger. Zo was ik teruggekomen uit Italië. Waar we met twee dierbare vrienden (die nu helaas geen vrienden meer zijn) een grote reis hadden gemaakt in mijn oude Ford Taunus. Ik weet nog precies waar ik zwanger werd. En vlakbij Napels op een camping bij Sorrento wist de oude oma het ook meteen toen ze me zag. Die oude kennis is verloren gegaan, van weten en delen over wat er allemaal gebeurd en zichtbaar is, als je zwanger wordt. Jonge zwangere vrouwen hebben zelden nog steuncirkels met kennis en ervaring die hun door deze mooie en ook verwarrende tijd kunnen gidsen, leiden of begeleiden. 
Geboorte, zwangerschap, is het ultieme teken van  leven. Dat we leven maken.
 
 
 
Na de begrafenis. menno wigman
Lisan Lauvenberg
9 februari 2018
 
 
En na de begrafenis ga je eten kopen bij de Lidl, omdat een mens nou eenmaal moet eten om te kunnen leven. En leven wil ik. Als ik aan leven denk, nadat we jou zo dood en zo alleen achtergelaten hebben op dat grote kerkhof, dan komen de tranen weer. Maar de Lidl is vreemd, anders, huiveringwekkend koud en als ik al die spullen zie, wil ik in de vrieskist bij de spruitjes liggen en even alleen maar heel erg stil zijn. 
 
Jij hebt een talent voor leven, zei je. Ik niet, ik kan het niet en ik weet dat ik het ook niet meer kan leren. Ik probeerde je nog te vertellen hoe groot je talent voor schrijven en ontroeren is, maar ook daar was je somber over, je zag noch het nut, noch de schoonheid van je eigen werk. Een hopeloosheid die niet meer te verhelpen bleek en een aanval deed op je lijf. 
Ik zag en hoorde gisteren hoeveel er van je gehouden wordt, om wat je als mens was en om wie je was, die prachtige precieze verzen schreef, die je letter voor letter uit je vingers wrong, nacht na nacht. 
Het verheugen op een weerzien is nu voorgoed voorbij. De wereld is kleiner, nu jij kleine integere, liefdevolle en geweldige dichter er niet meer bent. 
Je hart, je hart, je hart. Zwart. 
 
 
Wat ik zie,  wat ik zag, wie ik zie, wie ik zag
 
Ik zag een man op de brug tegenover het Anne Frank huis en die zong Jiddische liederen. 
In de zon, in de kou, zong hij en ik werd blij en weemoedig tegelijkertijd. 
De lange rij bij het museum stond naar hem te luisteren. 
Ik heb hem niet gevraagd waarom hij daar stond te zingen, maar het was mooi en droevig en goed. 

 
Ik zie een oplossing. Met extra belastinggeld op te brede auto’s of hinderend parkeren van die rijkeluis bakken, kunnen we de kapotte en te smalle fietspaden herstellen en blijven onze kinderen veilig omdat de wijn slurpende SUV rijders in hun enclaves blijven. 
En de rest van het geld gaat naar zangers en koren, die droeve en melancholieke liederen zingen voor de wachtrijen van het Anne Frank huis. 
 
Ik zie dat dat goed is.

 
Mozart
©Lisan Lauvenberg
10 augustus 2017 

 
Verplicht iedere dag een half uurtje Mozart.
Verplicht daarbij een half uurtje stil zitten en zwijgen.
Verplicht een goede vertolker en liefst een goed orkest. 
 
Verplicht kinderen naar het concertgebouw te laten gaan.
Verlicht zullen ze de betovering ondergaan. 
Dit is geen gedicht. 
 


 
In de kerk leerden we stil te zitten, harde banken te verdragen en verder als je geluk had, zoals ik naar muziek te luisteren, die de dienst opluisterde, die voor ons op zondag verplichte kost was. Naast het Onze Vader waren er ook nog vaak in het Latijn opgezegde gebeden, waar je niks van snapte, maar waar je wel een goed gevoel van kreeg, omdat het zo mooi op ritme en in een melodieuze cadans werd voorgedragen. Als je geluk had, zoals ik, had je een zachtaardige pastoor, die over gods liefde voor ons sprak en die niet over hel en verdoemenis preekte, zoals mijn nichtjes in het dorp, drie kilometer verderop, was overkomen. Die kunnen nog steeds niet naar de kerk zonder de koude rillingen te krijgen. 
Ons koor was ook veel beter, veel van mijn familieleden zongen mee. Een achternicht klinkt als een engel, als ze het Ave Maria zingt. Dat doet ze nog steeds.
Alleen ben ik er nooit meer om naar haar te luisteren. Maar mijn liefde voor prachtige muziek heb ik in onze oude kerk, weliswaar verplicht, toch maar mooi opgepikt. 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
© Lisan Lauvenberg 
26 januari 2017 
 
 
Hai Pom, tja Limburg, thuiskomen en weggaan vooral. 
De foto van het ouderlijk huis van mijn vader graag boven aan en van het boek van Marcia Luyten onderaan. 
 
 
Wie afgelopen woensdag naar Jinek heeft gekeken weet al dat er op donderdagavond een avond over Limburg werd gehouden met serieuze en op het eerste oog goed ontwikkelde Limburgers en een van mijne favoriete zangers Gé Reinders. Jules Deelder wilde steeds maar Rotterdam promoten en onderbrak elk gesprek, lallend en wel, maar werd door Eva moederlijk en duidelijk tot stilte gemaand. Tja want Limburg was en is belangrijk in Nederland. Ondanks allerlei spotternij en het wegzetten van Limburgers als dom en vreemd sprekend, blijken er ware wonderen vandaan te komen. (En soms gebeuren ze ook echt nog, bij de Mariabeelden en  kapelletjes, maar dat is een ander verhaal.)
 
Als je er geboren bent, zoals de schrijfster van deze nederige column, en je hebt het geluk gehad aan de Duitse en Belgische grens geboren te zijn, dan heb je al een voorsprong. Wat ook soms een nadeel kan zijn. In mij wonen de drie culturen, netjes met en door elkaar. Ook de diversiteit in smaken van de verschillende keukens ken ik al van jongs af aan. Door in een dialect geboren te worden, beheers je meteen al een ingang tot elke taal. En als ik het niet echt versta, dan rest mij altijd nog de super beleefde en erg katholieke glimlach van onze dierbare meneer Pastoor, die er jaren over deed om het Dialect te leren, zodat hij als een goede herder, tot aan hun stervensuur, met zijn aan hem toevertrouwde schaapjes spreken kon. Als hij de mensen dan toch niet goed verstond dan lachte hij zijn van-boven-de–rivieren glimlach en werd hij tot aan de hemel toe goed begrepen. 
 
Gisteren zag ik drie Limburgse schrijfsters, die zich net als ik erover verbaasden dat ze weg wilden van de plek waar ze geboren waren, weg en de wijde wereld in. En net als zij heb ik ook al heel jong de boekjes van Irmgard Smits gelezen, verslonden zou ik haast zeggen, omdat ze als jongste schrijfster in Nederland de taal van jonge meisjes sprak, die verlangden naar meer dan werd er hun geboden werd. Want toen ik opgroeide was er al niet meer zoveel over van de glorie dagen van de kerk, de kolen, de rijkdom en macht die dat aan Limburg gaf.
 
Mijn vader werd van een goed verdienende ambachtsman, die de locomotief bestuurde bij de grote mijn van Terwinselen, een sterk verarmde fabrieksarbeider van een bouten fabriek, waar hij samenwerkte met mensen wiens taal hij niet sprak.  Steeds vaker kwam hij ongelukkig thuis, at zijn bord leeg en verdween naar de tuin of een van de vele verenigingen waar hij nog lid van was.
Totdat ik het prachtige boek  Het geluk van Limburg van Marcia Luyten las, had ik nog nooit ergens zo goed verwoord zien worden wat er eigenlijk was gebeurd en waarom die streek, die zoveel welvaart kende,  nu arm en berooid en levensmoe is. De trots van de mannen werd gebroken en de vrouwen moesten met veel minder geld dan voorheen de schone schijn van properheid ophouden. Voor meisjes was er nog minder toekomst om naar uit te zien dan voor de jongens. Maar door de boekjes van Irmgard Smits heb ik toentertijd iets zien gloren van wat er ook kon zijn, buiten de wereld die ik kende. Voorbij de heuvels, door de bochten, voorbij het eikenhout. Irmgard Smits schrijft niet meer en woont in Groningen, ook zij bleef niet, schreef zichzelf al jong weg. 
Ik moest weg en weg ging ik. Als zeventienjarige met in Valkenburg verdiend vakantiegeld, betaalde ik voorschot voor studie en kamer en vond vele plekken om te wonen en maakte vrienden en schreef. Wat me dreef was me tot gisteravond een raadsel. Nu weet ik dat het Irmgard Smits was die mij en schrijfsters als Connie Palmen en Marcia Luyten de weg wees. En met mijn drielandenpunt kookkunst, drie taligheid en vermogen om een drielanden standpunt in een persoon te verenigen kom ik overal thuis. 
 
 
ja Lisan – zo zal het zijn én dat het zo mag zijn
 
toespraak bij het afscheid
pom wolff 13 augustus 2021
Uilenburgersjoel – Nieuwe uilenburgerstraat 91- Amsterdam

Share This:

vrijdag afscheid van Lisan Lauvenberg: ‘Ik ga – maar verlaat jullie niet – ik woon voorgoed in je hart en als je goed luistert dan hoor je mijn lach…’

De livestream van de dienst is te vinden via: https://fb.me/UitvaartLisanLauvenberg  

Share This:

Lisan Lauvenberg † over Komrij: ‘Wist je toen je op sterven lag dat je vermenigvuldigd zou worden in woorden en in liefde….’ – NU met MERIK VAN DER TORREN voor LISAN – MAX LEROU: ‘Ach lieve grappige onderhoudende Lisan,…’


Voor Lisan Lauvenberg

Je bent weg, luidt het bericht,
alle betekenis zuigt weg
uit de wind in de bomen,
het lachen van meisjes op straat,
het open raam van de overbuurman;
een groet klinkt hol in mijn oren
 
en ik schenk nog eens in, proost op je,
die ergens daarboven toeven moet en
hoop dat je plezier hebt, zoals ik je ken,
grappend met vrienden of juist
romantische gedichten lezend
in je mooie jurk.


Merik van der Torren
Ach lieve grappige onderhoudende Lisan,. Ze won als eerste de Jantje van Leiden wisseltrofee. Een jaar later was ik aan de beurt. Verknocht als ze aan het beeldje was geraakt, ‘vergat’ ze het mee naar het Leidse café te nemen waar ik als opvolger zat te wachten om die mooie prijs uit haar handen te mogen ontvangen. We hebben er smakelijk om gelachen. Later in Eijlders maakte ze het met een mooi glas wijn alsnog goed. Het beeldje heeft daarna een heel jaar bij mij thuis staan te pronken. Waar het nu is weet ik niet net als we nu niet weten waar Lisan nu is…ik vermoed een mooi plekje in de kosmos, in gezelschap van al die mooie dichters die het pad voor haar geëffend hebben.
Wat mij betreft had ze de Jantje mogen houden; ik plaats hem hier alsnog voor Lisan. Ze wordt gemist…

Max Lerou

Lisan Lauvenberg gisteren op 10 augustus 2021 op 60 jarig leeftijd overleden – vaste gast op pomgedichten hieronder over de dood en Komrij –

en hier in poëzie over Remco Campert – pomgedichten punt nl stopt als eerbetoon aan Lisan vandaag de persen – wij gedenken haar met enkele van haar schitterende bijdragen – dit poëziekind:


We waren in de Algarve in Portugal en hoorden het bericht over de dood van Komrij via een vriend uit Nederland. En dan gebeuren er vreemde dingen met de waarneming, De dode verschijnt steeds weer, levendiger dan ooit, in alle honderden kleine herinneringen verschijnt hij steeds weer opnieuw.

Hoe het fabeldier verder leeft.

Je zweefde op het strand voorbij
niet een keer
maar in honderden gedaantes
van je geboorte tot je sterven

het was alsof ik tussen zee
en hemel jou pogingen
tot overleven zag

Een laatste kans om woordeloos
te bewijzen dat het genoeg
en voor eeuwig was.

Wist je toen je op sterven lag
dat je vermenigvuldigd zou worden
in woorden en in liefde.

Dat geven we je nu mee
hoe geliefd en gezien je was.
We vinden je steeds opnieuw
in je woorden, bij de zee en in ons hart.


©lisan lauvenberg
juli 2012


pom: een waar eerbetoon. De gevoelige snaar. En nu weten we het. Dat we vermenigvuldigd worden in woorden en in liefde. Dat maakt het sterven tot iets om naar uit te zien. Ook als u gaat lieve lezer zullen we erover berichten hier op de pom. Want als er een site is gemaakt van woorden en van de liefde is het deze site wel. Ik wens u een vredig gaan. Lisan lezen en dan sterven. Een heerlijk vooruitzicht. Wij staan voor u klaar. Laat ons niet te lang wachten asjeblieft.


Geachte heer Wolff,
Aangezien het geen pas geeft het verscheiden van dhr. Komrij middels een zogenaamde wedstrijd er nog eens extra in te wrijven doe ik niet mee. Pro forma sturen we vanuit Leiden een gedicht. Buiten mededinging. Het is al erg genoeg wat er vrijdag gebeurde alhier. Een fragment van een willekeurig ooggetuigenverslag:

..triest hoor. Bij de Leidse boekhandel Kooijker aan de Breestraat zijn inmiddels hevige rellen uitgebroken. Een hysterische menigte drong de winkel binnen om de bundels en bloemlezingen van de gewezen Dichter des Vaderlands te bemachtigen. Inmiddels is de Mobiele Eenheid ingezet om de zaak te ontzetten. Het is een zwarte dag voor de dichtkunst. De man die mij inspireerde met zijn bloemlezingen is heengegaan. Ik leerde talloze gedichten uit mijn hoofd van met name zijn verzamelbundel van 1000 en enige gedichten van de 19e en 20e eeuw. Bedankt meneer Komrij.



Stop de klokken, start de persen.


Onmiddelijk na zijn sterven sloegen de persen
op hol. Alle jongens na het uur geboren waar
in het journaal de melding deed -er passeren
er veel, maar dit was geen moment om te

passeren- droegen zijn naam. Auden’s gedicht
werd werkelijkheid. Er sloegen klokken twaalf,
de hele dag. Zelf kon ik mijn tranen niet stop
pen. Dood was dood, maar niet voor hem. Die

stem. Die blik. Dat hoofd. Mijn ongeloof. God
had nooit mogen bestaan. Maar ook nooit zijn
verzonnen. Ik kocht sigaretten en begon met

roken. Als hij dood was dan ik ook. Rode lichten
deerden me niet. Ik wou dat ik het leven ook liet.
Ik bladerde voor de laatste maal door zijn gedichten.


Martin M Aart de Jong.

Share This: