Rik van Boeckel op zijn Helsinki’s

Hallo Pom

Hier mijn poëtische samenvatting van de Womex, de wereldmuziekbeurs in Tampere die ik als muziekjournalist heb bezocht voor MixedWorldMusic. Ik stuur je nog een foto van het meer bij Pispala en op Facebook kun je ook het nodige vinden.

Groeten,

Rik

De tijd in Tampere

De reis langs muzikale landschappen
van Letse vrouwenzang naar Georgische snaren
van Kaapverdisch heupwiegen naar Estonische bosvrouw
zoveel dat het in oren ogen hart en hersenen duizelt

de tijd in Tampere vliegt als een snarenwonder voorbij
tot de kamantcheh maestro uit Teheran zijn wereld bestrijkt
ingetogen en expressief de wonderen bespeelt
muzikale vertellingen en dansende Colombianen begroet

zo verhaalt de Finse violiste van haar fietstocht
door ‘t merenland speelt de nickelharpa met ‘t hart
bezingen Gnawa vrouwen de heiligen van de woestijn
haalt de Cubaanse nimf de Yoruba goden aan

neem ik deze veeltalige muzikale verhalen mee
naar het meer van Pispala dwars door de sneeuw heen
ze tillen het avondduister van de trein naar Tikkurila op
tot aan de Rautatieasema van Helsingfors.


Rik van Boeckel
28 oktober 2019
Helsinki

Share This:

BEUMKES aan de avant garde – mens en melodie op de maandag

Aloha Pom

Gedachte

Steden worden gebundeld door feromonen
steden braden in de bedrading van een zon
steden betoveren zichzelve
steden waaronder mijn oude nachtmot Rotterdam
slaap de slaap der wijze slapen
slaap de onrust uit de onbekende dag
slaap voor wat je niet wenste te horen
slaap de oren uit je kussenrug
sloop dat tragisch hopeloze
loop morgen naar vandaag
loop en laat alle antwoorden
vraag goede mensen alles
vraag kwade mensen alleen
het allermooiste.

Probeer. Meer heeft zichzelf niet nodig
geef een goed oog door
voorzie het
breder
nog met blij.



Muziek: Binder & Krieglstein – Piraten https://youtu.be/jy5-CUQtQ60


Liefs
Karin

Share This:

FRANS TERKEN wint de enige echte virtuele alles verscheurende vierkante-centimeter-pijn trofee op pomgedichten – Petra Maria zilver en Marten Janse brons – van harte!

  • Marten Janse – Ik heb gebeden om een korrel zand
  • Petra Maria – alles is groter met jou ook pijn
  • Frans Terken – Niet meer de stem van een vermiste dochter
  • Rik van Boeckel – Je zegt dat reizen deugdzaam is
  • Anke Labrie – als zij haar dode kinderen streelt
  • Cartouche – op zijn Vasalis
  • Jolies Heij – de regen zingt vreugdeloos zij leve hoog
en als de juryvoorzitster deze week treedt op – als vanouds – de zeer gewaardeerde Jeanine Hoedemakers

–>
ik las het gedicht van Babak Amiri  en vind het prachtig. Het ziet er naar uit dat, sommige  dichters in elk geval,  zich er door hebben laten inspireren.
De edelmetalen hoeven niet moeilijk te zijn denk ik want er steken drie dichters boven de rest uit en dat zijn Marten, Petra en Frans. Petra verdient zilver, Frans goud en Marten brons.

wie wint de enige echte virtuele alles verscheurende vierkante-centimeter-pijn trofee op pomgedichten?  het thema zal niet verbazen – een en ander naar aanleiding van de prachtige reactie van de dichter babak op het gedicht van webmaster – aan de orde is de pijntrofee – die pijn van nu en nooit meer. u kent de regels: de gedichten niet te lang svp tenzij noodzaak  – 20 regel s is genoeg – insturen voor zondag 10 uur 30. stuur in op het u bekende gmail.com adres van pomgedichten@ – of benut de blauwe contact functie boven aan de pagina. of laat onder dit item een reactie achter -ik zorg er voor dat uw gedicht in het item wordt geplaatst. commentaar als altijd verzekerd. 

niet meer

het is niet meer het alles verscheurende
dat je onlangs nog bij de dichter babak lezen kon
die-vierkante-centimeter-pijn die niet op te lossen valt in taal

het is meer het ontwaren van een gestalte
de hoop op een ontmoeting – niet eens een ontmoeting
de hoop op een voorbijgaan aan wie zo onzichtbaar is geworden

pom wolff
Babak Amiri:

die-vierkante-centimeter- (alles verscheurende)pijn, pom
waarvan jij elke millimeter blijkbaar begrijpt
heb ik in taal verzacht

in een verhaal over een meisje dat
de essentie van het leven begreep

in een verhaal over de scheve gebouwen
van mijn geliefde stad in de regen

in alle nuances van de magische woorden:
liefde en vriendschap

in een liedje gebaseerd op een gedicht van
een vrouw die dood ging voordat ik haar lief kon hebben

in een stellig statement over de stupiditeit
van de stellige statements

in de onwerkelijke oneerlijkheid
van een onoprechte linzensoep

in heimwee naar de bergen die
je pijn uitfaden

in de wijsheid van dronken onzekere nachten
vol verwijt, heen en weer

in bewuste keuze voor de mooie woorden
wat het ook mag betekenen
en nog meer….

want: het op te lossen
is een onmogelijke opgave natuurlijk

Babak
Een vlucht vooruit

Niet meer de stem
van een vermiste dochter
die in een koelwagen haar adem
en haar hartslag verliest

dat nooit meer horen
je hoofd met boze angsten volstopt
tegen je oren de bonkende vuisten
het bedrog van in valse handen vallen

hoe het een tragische reis is
van weeën bij een barende moeder
tot de gapende wond van levenloos
verkrampt een laatste schreeuw

het wegsterven van geroep
van slaan tegen een ijzige dubbelwand
volgestroomd met doodse stilte
die deze pijn tot zwijgen brengt

een vlucht vooruit die een hellevaart is
waar je nooit geborgen

FT 26.10.2019

–>
met het thema is de pijn gegeven –  deze week moeten de woorden pijn doen. de pijn van nooit meer! de actualiteit van de 39 doden pijnlijk door de dichter  in beeld gebracht. doet denken aan een mobiele gaskamer.

jeanine: –>
FT 26.10.2019
 
Dit is pijn. Ik lees hier een gedicht dat meteen binnenkomt. Enkel de laatste twee regels komen bij mij niet helemaal aan, ook al kan ik heel goed beredeneren waarom ze er staan. Ik ervaar  je gedicht als een ijzingwekkende pracht. Dankjewel Frans.
 
Gouden vingers

Water is later
meer dan toen je
nog geen dorst had
naar het goud van Midas

Het stralen van
zon zonder schaduw
tilt aarde naar
voetzolen op

Ik heb gebeden
om een korrel zand
die met de nagels

uitgegraven niet
meer smaakte naar
een korrel zand

Marten Janse
–>
met het thema is de pijn gegeven –  deze week moeten de woorden pijn doen. de pijn van nooit meer! marten plaatst het thema in een beperkt aantal woorden die verwijzen naar de verhalen van weleer. op de woorden heeft de dichter een licht filosofische coating aan gebracht. was het jan arends niet die ons leerde dat er geen mens is geweest die ooit een korrel zand heeft bezeten – uiteindelijk. in goud kunnen we niet leven hoe verguld we het leven ook aanhangen. de filosofische glans bevalt me goed, de woorden echter hadden gelet op het thema iets meer snijdend gemogen.

jeanine: –>
Marten Janse
 
Die laatste twee strofes grijpen me een beetje bij de keel.  Vooral bij eerste lezing.  Ik weet dat je een gedicht niet moet proberen te begrijpen, ik betrap mezelf erop dat ik altijd aan het uitpluizen sla.  Vandaag ga ik dat niet doen, Ik bied de woorden een weg naar waar het uitpluizen geen functie meer heeft, omdat ze doel bereikten.  Ook die tweede strofe is niet mis. Dankjewel Marten.
alles is groter

als een vlakte
leg je jezelf neer
in mijn leven

de wind ruist
door het waterriet
en mijn ogen
vallen in je lach

is dat wat we zijn
lopen we
pas voor pas
door de laatste
momenten

weet je dan niet
dat alles raakt
de wolken het blauw
het donkere
licht

alles is groter met jou
ook pijn

petra maria

–>
met het thema is de pijn gegeven –  deze week moeten de woorden pijn doen. de pijn van nooit meer! petra brengt het thema toch net teveel zoals het een goed schilder betaamt kleurrijk in beeld. maar het beeld moet op zwart bij dit thema.

jeanine: –>
petra maria
 
Gisterenavond al las ik dit gedicht en ik was verrukt over je schitterende vondst van de ogen die in zijn lach vallen. Goh, dacht ik, wat lees ik dit graag. Inspiratie lees ik hier. Die laatste twee regels zou ik schrappen. Ze voegen niets toe, integendeel.  Pijn is iets wat je voelt, niet wat je op een schoteltje krijgt aangeboden. Dankjewel Petra,
 
Langzaam langs meren


Je zegt dat reizen deugdzaam is
langzaam naar het einde van de wereld
naar een pijn van rusteloos loslaten


de stad verzacht bij aankomst
het park met de vijver verstilt
in groene algen van voorbije smart


het hart klopt in het land
de hand grijpt jou beet
tot de pijn eruit geknepen is


zo reizen we door een landschap
langs meren waarin tranen verdrinken
langs dunne bomen verzonken in tijd.


Rik van Boeckel
Tampere. Finland
26 oktober 2019

–>
met het thema is de pijn gegeven –  deze week moeten de woorden pijn doen. de pijn van nooit meer! we vinden nog veel te veel troostrijks in de woorden van rik – het moet snijden zijn en afgesneden zijn . vasalis zoeken we.

jeanine: –>
Rik van Boeckel
Tampere. Finland
26 oktober 2019
 
Mooi, een ander woord vind ik niet voor je gedicht. Dat reizen deugd doet neem ik graag aan en je laatste regel voert me even naar Jan Arends.
Zo reis ik een beetje door je woorden. Dankjewel Rik
 
Ha Pom, Pittig thema (zo vatte ik het tenminste op), wel mooi. Hierbij mijn bijdrage. Fijn weekend verder, Hartelijke groet,
 

voorbijgaand beeld
 
handen om leven te omvatten
versteend tot kleine piramiden
als zij haar dode kinderen streelt
 
luid schreeuwende mannen
hebben ze weggedragen
naar het leger fotografen
 
haar afscheidsblik vanuit een kloof
dan nog wat laatste kreten
in de zwarte stof gesmoord
 


–>
met het thema is de pijn gegeven –  deze week moeten de woorden pijn doen. de pijn van nooit meer! we lezen drie strofen pijn. het thema is gehaald. pijn geschreven vermoedelijk bij een nieuwsfoto. een geschreven beeld bij de krantenfoto’s van alledag. bij het zo nadrukkelijk gegeven zo realistisch verwoorde thema pijn past een iets minder realistisch poëtisch verwoord beeld. nou ja dat is de particuliere mening van uw door hoest gekwelde webmaster- die vandaag noodgedwongen kortaf moet zijn. gelukkig hebben we jeanine nog.

jeanine; –>

anke labrie
Een schreeuwend gedicht lees ik hier. Let wel, het is zondagochtend, dadelijk zijn mijn beoordelingen alweer op de pom geplaatst en morgen denk ik misschien, wat schreef je daar nou toch. Ik krijg een beeld bij je gedicht dat ik niet graag zie. Dat kun je best pijn doen noemen. Dankjewel Anke.

Perspectief
 
Dat ene
wat je me schreef
op zijn Frans, arrogant
die kattebel per expresse
kleiner dan een zegel
 
Fini
 
en niet het snijden
een tongriem breed
blijft zo schrijnen
maar het mijden van
wat had kunnen zijn
 
dat deed je
tenslotte de das om
 
261019
Cartouche
–>
met het thema is de pijn gegeven –  deze week moeten de woorden pijn doen. de pijn van nooit meer! uw webmaster gekweld door hoestbuien – cartouche zal wel weer opmerken – die hoest is in zijn juryhoofd geslagen – cartouche legt een vasalis variant op tafel. ‘En niet het snijden doet zo’n pijn, maar het afgesneden zijn..’ ja die pijn bedoelen we precies hier. de tekst van vasalis maakt die van cartouche tot een slap aftreksel. kunnen we de jury wel weer gaan aanvallen maar de dichter mag zelf ook wel de handen uit de mouwen steken.

jeanine: –>
261019
Cartouche
 
Weer een gedicht dat ik uit zou willen pluizen om het op de goede manier te begrijpen maar dat doe ik dus vandaag niet. Ik laat de woorden op me af stormen en als ze niet op de juiste plek arriveren dan geef ik het gedicht de schuld. Je schreef een schuldig gedicht, terwijl het er juist zo klip en klaar lijkt te staan. Dankjewel Cartouche.
herfstig verjaren
 
het is de tijd van de grote feesten
van het kleine uur, het lillendgistende vruchtvlees
de dagen zijn mooi geweest
 
maar de nachten duren lang als het leven
er tikken goddank geen klokken meer
je put wijsheid uit getallen
 
de bezorgde ouders van weleer

         die rollebollend in de bolderkar
vergaten dat kinderen ook kunnen bloeden –
 
eten taart en drinken spuitwater
wie verdeelt de aangekoekte erfenis
wie metselt voetafdrukken in gips
 
wie verzorgt de jankende kater?
de regen zingt vreugdeloos zij leve hoog
de liebfraumilch staat aan je lippen
 
in de tuin barsten klokhuizen uit de schil
eikels tikken hartverscheurend tegen de ramen
en wie heeft toch de slingers opgehangen?
 
 
Jolies Heij

–>
met het thema is de pijn gegeven –  deze week moeten de woorden pijn doen. de pijn van nooit meer! lezen we van die pijn bij Jolies? ik dacht het niet. jolies legt het thema te weken in een badje met vragen (en antwoorden ho maar!)- én geeft haar tekst bovendien de lelijkste titel van de eeuw mee. hoe verzin je zoveel lelijkheid?

jeanine: –>
 
Jolies Heij
 
een echte Jolies zou ik willen schrijven maar dat vind ik wel heel erg gemakkelijk, want wat is dat dan?  Ik voel me nogal heen en weer geschud.  Dat ik geen robot ben wist ik al heel lang maar nu weet ik het zekerder dan ooit. Nachten die lang duren als het leven, het klinkt poëtisch maar ik krab hier mezelf achter de oren en dat krabben doe ik vaker.  Bij dat lillendgistende bijv.
Mocht je me niet volgen kunnen in mijn commentaar dan mag je me via een pb bestoken met vragen.  Nog liever via de mail aangezien ik op mijn telefoon geen berichten kan openen.
Dankjewel Jolies
 

Share This:

tussen dichters: babak en pom over die die-vierkante-centimeter- (alles verscheurende)pijn

niet meer

het is niet meer het alles verscheurende
dat je onlangs nog bij de dichter babak lezen kon
die-vierkante-centimeter-pijn die niet op te lossen valt in taal

het is meer het ontwaren van een gestalte
de hoop op een ontmoeting – niet eens een ontmoeting
de hoop op een voorbijgaan aan wie zo onzichtbaar is geworden

pom wolff
Babak Amiri:

die-vierkante-centimeter- (alles verscheurende)pijn, pom
waarvan jij elke millimeter blijkbaar begrijpt
heb ik in taal verzacht

in een verhaal over een meisje dat
de essentie van het leven begreep

in een verhaal over de scheve gebouwen
van mijn geliefde stad in de regen

in alle nuances van de magische woorden:
liefde en vriendschap

in een liedje gebaseerd op een gedicht van
een vrouw die dood ging voordat ik haar lief kon hebben

in een stellig statement over de stupiditeit
van de stellige statements

in de onwerkelijke oneerlijkheid
van een onoprechte linzensoep

in heimwee naar de bergen die
je pijn uitfaden

in de wijsheid van dronken onzekere nachten
vol verwijt, heen en weer

in bewuste keuze voor de mooie woorden
wat het ook mag betekenen
en nog meer….

want: het op te lossen
is een onmogelijke opgave natuurlijk

Babak

Share This:

VON SOLO eindelijk weer thuis! “Zelden had ik me de afgelopen jaren zo verveeld op reis als dit weekend in Den Bosch.”


Deel 355. Bosch

 
Op vrijdagavond zaten we in een tapasbar. Veilig, warm, aan een hippe hoge tafel. De bediening sprak met een vriendelijke zachte G. Fles na fles wijn en ronde na ronde hapjes passeerde. Alles was goed. Enkel de muziek stond net wat te luid voor mijn vijfenveertigjarige oren. Dat zou met de tijd vanzelf wel goed komen. Alles was in orde. Daarna een kroeg aan de markt. Twee groepen weekend toeristen. Eén groep waar ik deel van uitmaakte. Affligem op de tap. Dat is het teken van een ‘Heineken’-kroeg, beetje jammer altijd, maar onvermijdelijk in deze steeds uniformer wordende wereld.
 
De volgende dag een knallende kater. Het hotel uitlopend en de Grote Markt op schuifelend, woei er een windvlaag onderdoor een marktkraam en hief het zeildoek op. Hierdoor kreeg ik een fluxe vloedgolf water in mijn nek. Alles zeiknat. Al ‘Fuckfuckfuck!!!’ roepend lachte mevrouw Solo me uit. Dat maakte me ook aan het lachten en ik gaf me over aan de uitzichtloze situatie. Het standbeeld van Jeroen Bosch keek me streng aan vanaf zijn sokkel. De dag verliep verder zoals de vorige. Biertje in een weinig boeiende kroeg, eten in een fijn restaurant. Tournedos met pepersaus, perfect gegaard en botermals. Precies volgens het boekje. Iets minder gedronken dan op vrijdagavond en een uurtje eerder naar bed. Voor het slapen gaan op mijn iPhone luisterend naar de laatste tonen van ‘No surprises’ van Radiohead.
 
De volgende ochtend lag mevrouw Solo nog tevreden te snorren. Ik trok mijn hardloopschoenen aan en rende de ochtend tegemoet. Vlak onder het centrum van Den Bosch ligt een groot, groen gebied. Na een half uurtje draven kwamen mijn gedachten weer langzaam op gang. Een rustig aantal slagen per minuut en een vaste cadans. Zelden had ik me de afgelopen jaren zo verveeld op reis als dit weekend in Den Bosch. Natuurlijk, alles was in orde. Het eten was goed, het gezelschap, de drank en zelfs de joggingmogelijkheden vielen niet tegen. Maar saai, oersaai. Niets verrassend, niets echt slecht. Al rennend wist ik wat ik miste. Het was een hartslag. Een hartslag zoals je in Rotterdam wel voelt. Hier leeft men op het vet van het land. En slaapt rustig, tot nagenoeg de noen. In Rotterdam zijn we bereid en klopt ons hart. Een die bereidheid voedt ons. Van boter worden we enkel vet
 
Toen we zondagavond op Rotterdam Centraal aankwamen zijn we prompt naar Café De Ridder gebeend en hebben het glas geheven op rare kroeg met veel te weinig zitplaatsen en een eigengereide beroepsbarman. Daarna een schandalig half uur zitten wachten op een portie roti op de Witte de With. Dan weet je weer waar je thuis bent. Dit is waar Jeroen Bosch tegenwoordig woont. In ons eigen, steeds sneller uniformerend pandemonium.
 
We hebben ons voorland bezocht en zijn blij voorlopig weer thuis te zijn. We genieten er nog even van, zolang het duurt. Voor je het weet moet je het met een standbeeld doen als herinnering aan een roemrucht verleden.
 
Alles blijft
Alles gaat voorbij
Alles blijft voorbij gaan
 
(Jules Deelder)
 
 

Met hartelijke groet, 
Von Solo

www.vonsolo.nl

Share This:

Mirjam AL – “ Worden alle mensen zo, als ze dood zijn ? “ is Alida’s volgende vraag.




Wibaut

“Is die meneer dood, Mirjam? “ vraagt de kleine Alida, waarmee ik hand in hand het beeld van Wibaut passeer op de gelijknamige straat.
“Ja… nee, “ zeg ik, “ die meneer heeft geleefd en toen is ie doodgegaan en toen hebben ze dat beeld van hem gemaakt.”
“Waarom? ” wil ze onmiddellijk weten.
“ Tja, “ zeg ik, “ die meneer was nogal beroemd. Hij heeft bijvoorbeeld heel veel huizen laten bouwen voor heleboel mensen die dat nodig hadden en heeft nog veel  meer goeds gedaan.”
“ Worden alle mensen zo, als ze dood zijn ? “ is Alida’s volgende vraag.
“ Nee, kind, “ zeg ik, “ alleen, als je heel veel bijzondere dingen hebt gedaan, dan ben je dus beroemd en dan kan het zijn, dat ze zo’n pop voor en van je gaan maken.
Alida kijkt nogal beteuterd na deze tekst en uitleg, maar inmiddels wandelen we al langs de Raad van Arbeid, daar waar je die kindersubsidie altijd moet afkletsen.

We zijn op weg naar Artis, dieren kijken, maar er is zoveel te zien. Tussen de Grensstraat en Natura Artis Magistra liggen minstens duizend wonderen, als je vier jaar bent, maar het beeld van Wibaut was vandaag toch wel het grootste mysterie. Ik zie haar blijven peinzen tot in de speeltuin toe.
Als we een paar uur later in omgekeerde richting het beeld naderen, komt er op de rijweg een bazig politiewagentje aanrijden met natuurlijk weer zo’n luidspreker op het dak, die een schorre kreet laat horen: “ Wil die groene Volkswagen nummer X777486 wat links gaan rijden ? Wollen Sie bitte nicht so rechts fahren ? “
Een knijpend handje, twee grote kleine meisjesogen en een heel dun stemmetje: “ Is dat die dode meneer, Mirjam ? “
 
 
Verhaal geschreven in eind jaren ’80, een nostalgische bijdrage dit keer,
 
Mirjam Al

Share This:

RIK VAN BOECKEL in de Herfst in Helsinki

Herfst in Helsinki


Helsinki stad van wateren
met een taal die langlippig lijkt
savunpoistokestus een gedachte
nu de dagen kortstondig worden


de Uspenskin kathedraal
in het licht van de waterkou
wijst naar de ijzeren toonladders
van Sibelius’ Karelia-suite


de piepende mantelmeeuw vliegt op
nu de klanken van Finlandia verstillen
onder wolken van Katajanokka
voorbij opgehoopte herfstbladeren.


Rik van Boeckel
Helsinki
22 oktober 2019
Sibelius monument

Share This:

JOLIES HEIJ – mannen lezen mannen, vrouwen vrouwen


Bestaat er zoiets als een typisch mannelijke of typisch vrouwelijke literatuur? En lezen mannen voornamelijk boeken van mannelijke auteurs en vrouwen van vrouwelijke? De Volkskrant meende hieraan een heel katern te moeten wijden. Aaf Brandt Corstius gaf ruiterlijk toe vooral boeken van vrouwelijke auteurs te lezen, een enkele Oek de Jong daargelaten, maar Maarten ’t Hart bekende in z’n jeugd de boeken van Cissy van Marxveldt te hebben verslonden omdat hij in de kleine christelijke bieb van Maassluis al snel door de mannelijke auteurs heen was. En ja, vrouwen houden vooral van waargebeurde en psychologische egodocumenten, aldus Aaf, en het zijn overwegend vrouwen die zulke boeken schrijven.

Mijn tip aan de mannelijke lezers (als u mij al leest, ondanks dat ik een vrouw ben) luidt dan ook: voordat u weer eens uw beklag doet over de vrouw, dat ze grillig en ondoorgrondelijk is en u niets van haar begrijpt, lees toch vooral deze vrouwenboeken, bij voorkeur de boeken die druipen van de meisjesellende en u snapt in één klap wat de vrouw beweegt. Zo heeft columniste veel over de man geleerd van stoere schrijvers als Hemingway, Henry Miller, LF Céline, Philippe Djian en Max Frisch.

Overigens heb ik ooit meegedaan aan een experiment, toen we bij diverse gedichten en prozastukjes moesten raden of ze door een man of door een vrouw waren geschreven en de hele klas zat er grotendeels naast, kan ik u vertellen. Maar dat in de normale wereld vrouwen vrouwen lezen en mannen mannen wekt geen verbazing, zoals homo’s homo’s lezen en zwarten zwarten. Opmerkelijker vond ik de boekenkeuze van de aan het katern meewerkende auteurs. Die was sterk angelsaksisch georiënteerd, ABC ging er zelfs prat op alleen maar boeken in het Engels te lezen omdat ze van de engelse humor houdt.

Nou leest mijn lief ook voornamelijk Engels, maar hij leest het liefst SF en Phantasy en dat is hoofdzakelijk in het Engels voorhanden. Bovendien schijnt Terry Pratchett in nederlandse vertaling niet te pruimen te zijn omdat – inderdaad – de specifieke humor verloren gaat. Pieter Waterdrinker noemt nog een paar Russen en zowaar een Duitser, Joseph Roth. Dit is wel een opmerkelijke blikvernauwing en verschraling van de literatuur. (Overigens kende ik in het het rijtje angelsaksische schrijfsters, die ABC oplepelde, er geeneen.)

Duits, de taal van de grote Dichter und Denker, wordt niet eens meer gelezen. Maar ook de franse, spaanse en italiaanse literatuur heeft grote namen voortgebracht. De laatste decennia wordt er – naar verluidt – ook nog wel eens een enkele Scandinavieër ter hand genomen.

Sinds ik Servokroatisch leer, lees ik met enige regelmaat joegoslavische schrijvers en dichters. (Dichters meer, want met gedichten ben je sneller klaar.) Als je een taal leert, moet je je ook verdiepen in cultuur en literatuur, vind ik. Dit afgelopen weekend was ik bij een duitse Lesebühne in Perdu en raakte na afloop in gesprek met de schrijver Harald Gröhler uit Berlijn over de groten uit de duitse literatuur. Waar kan dat tegenwoordig nog? Zo wist hij te vertellen dat Christian Delius nog een aantal jaar in Utrecht heeft gewoond.

Toen ik zei dat mijn pseudoniem op de duitse Bühne Frau Hai (zo werd ik in Freiburg op kantoor genoemd, want Heij is voor de Duitsers lastig uit te spreken) luidt, knikte Harald bedachtzaam en sprak: Dat is een hele goede naam. De grootste namen uit de duitse literatuur zijn einsilbig – Böll, Grass, Mann, Frisch. Namen die u waarschijnlijk niets meer zeggen, lieve lezer, want u leest geen Duits. Veel te moeilijk, hoor ik u al verzuchten, hoewel het – veel meer dan Engels – op het Nederlands lijkt en tijdens het lezen hoeft u ook geen naamvallen te gebruiken. En anders leest u maar een vertaling, ik lever u die graag aan. En u kunt ook niet meer met droge ogen beweren dat de Duitsers geen humor hebben. Harald Gröhler las bij de Lesebühne een dolhilarische scène in een kaplsalon voor waarmee hij het hele publiek, Duitsers en Nederlanders, plat kreeg.


fernweh is ver genoeg


we reizen op de ouderwetse manier
als vogels wiekend op de lucht
we willen ons duurzaam verplaatsen


en alstublieft niet te verheven, meneer
de grens is ver genoeg
hinkstapspringend over gesteven lijnen


een dagje uit met een peertje in de nok
de boulevard leidt de horizon in
zo zie ik de zon in het glas zakken


het onweer is over rijnaken getrokken
dagjesmussen strijken neer in de goot
we zijn allebei al eens doodgegaan


aan fernweh, maar hier staan onze stappen
de verte is nooit bereikt, dromen liggen
op het plaveisel in die nabije stad


we weten dat treinen niet meer rijden
dan tot dat ene station met lekkend dak
de laatste halte tot verzengend azuurblauw


waar ik in jou verzonk


Jolies Heij

Share This:

DINLIN: Hoezo het tijdperk van het individualisme? Roedelgedrag!

Goedendag poëten en anderen,

Opeens, zo merkte ik, hoewel verstrooid en met mijn gedachten meestal ergens anders dan ter plekke, opeens zegt iedereen: Ik besef mij.
Als in: Ik besef mij dat Zwarte Piet zwart is. Ik besef mij dat Mohammed weinig gevoel voor humor heeft. Ik besef mij dat menige vorst een verzameling bastaarden heeft.

Hoe gaan die dingen? Iemand maakt een taalfout en gelijk neemt iedereen het over? Hetgeen lijkt te getuigen van een verregaande mate van roedelgedrag. Zoals de hausse aan festivals en evenementen dezer dagen. En maar hossen met zijn duizenden tegelijk. En maar taalfouten maken met zijn tienduizenden tegelijk. Ik besef mij, ik bedacht mij, elk werkwoord blijkt opeens wederkerig te zijn. Hoezo het tijdperk van het individualisme? Roedelgedrag!
Wel eens geprobeerd het centrum van Amsterdam te bezoeken in de zomermaanden? Voor je het weet loop je in een woedekoliek trossen homoseksuele medemensen in roze gazen tutuutjes weg te meppen of Britse vrijgezellen in konijnkostuum, tot je enkels in de lege blikjes en plassen kots. Of loop je in andersoortig feestgedruis de meest ernstige vorm van tinnitus op omdat je de deur uitging zonder je Kruidvat-herriestoppertjes.

De meest curieuze uiting van dit roedelgedrag is wel De Museumnacht. Noem me gek maar ik dacht altijd dat het zaak was een museum te bezoeken op momenten dat het er rustig is. Omdat het doel van het bezoek is ongestoord met je neus bovenop het te bewonderen kunstwerk te staan of desnoods vier stappen achteruit te zetten voor wat afstandelijke beschouwing zonder gelijk twaalf andere kunstliefhebbers ondersteboven te lopen.
Fout. Men bezoekt eens per jaar het museum om ook aldaar met zijn honderden tegelijk te hossen. En de directie maar vurig hopen dat zijn museum vol zal lopen met de feestgeneratie. Kennelijk helemaal vergeten dat de beatmis de kerken er ook niet bovenop geholpen hebben.

Roedelig is ook het multifunctionele gebruik van de goed Nederlandse kreet ‘OK’. Vroeger vooral in gebruik als bevestiging van een afspraak. Tegenwoordig in trek als antwoord op alles waarop men geen antwoord heeft. ‘Mijn moeder is overleden’. ‘OK’. ‘Mijn hond heeft mijn kat opgevreten’. ‘OK’. ‘Ik schrijf poëzie omdat je dan met weinig woorden toe kan en lekker snel klaar bent’. ‘OK’.
Hier telt vooral, als in het Chinees, de intonatie. Bij het multifunctionele OK dient de stem omhoog te gaan en iets te blijven hangen. En ziet, op zulk een eenvoudige wijze getroost ploetert de gesprekspartner voort op zijn onbegaanbaar pad.

Wij zijn in het gelukkige bezit van een levende taal, zo verzekert iedereen die ervoor doorgeleerd heeft mij. En levende talen zijn in voortdurende verandering. Is het niet door foutief gebruik dan wel door de muggenzifterij van taalregenten. Die bepalen dat wij arme sloebers, al jaren gewend aan de pannekoek, ineens pannenkoek moeten schrijven. En waarde lezer, u wilt niet weten hoe lang het spellingprogramma van mijn computer erover heeft gedaan te accepteren dat ik echt pannekoek bedoel. Maar ik besef mij dat wij ons dienen aan te passen. Aan alles dat leeft, inclusief de feestgeneratie. En dus ook aan de levende taal. OK.

Met hartelijke groet,
uw DinLin.

Share This:

Karin Beumkes mens en melodie op de maandag: “Maandagen. Dag van volstrekte onschuld. Boodschappen, het hart vol…”

Lieve Pom
Hier mijn gedicht voor de maandag.
Gedicht


Soms


Maandagen. Dag van volstrekte onschuld.
Boodschappen, het hart vol op de linkerplek

Dinsdagen en ergens mist wat hagelslag.
Deuren open, de venter bezoekt dit dorp.

Woensdag. Gehaktvlees van onreine dieren
tevens biduur voor het vee.

Donderdag zal ik je komen halen
op een schip van zure appelen en klokgelui.

Vrijdag. Een pas gewassen dekbed wacht je op.
Ik begin een geheel te vormen van dit uur.

Zaterdag. Na grabbelvingeren in tweedehands.
Ik voel in tule, oud katoen, je zocht ook blauw.

Zondag. Waarom zou iets worden verzwegen.
Ik wil een naam van jou waar nog geen dag voor is. 


Muziek: Princess Chelsea – I love my boyfriend https://youtu.be/mDise_Em_Ug


Altijd weer mijn liefs
Karin

Share This: