ik ben een vreemde hier geboeid door stemmen van mensen om me heen luisterend naar de klanken maar doof voor de betekenis mijn ogen volgen de gebaren zonder te verstaan ik hoor niet wat ze zeggen maar thuisgekomen zit ik vol verhalen
foto: Jan Donders een dankwoord is zeker op zijn plaats – aan de mensen van ‘muziek op Fort Jutphaas’ – een prachtig fort onder de rook van Utrecht in Nieuwegein – afgeladen huis voor Bjorn en voor mij. We deden ons programma ‘dichter bij de bron’ – dankwoord aan de geluidsmensen en de twee dames van de organisatie voor de goede zorgen. er waren bankjes te weinig, er werd in het gras op kleedjes gelegen, in een veld van zonnebloemen, er was witte wijn, en er waren heel veel bezoekers – en voor mij ook fijne ontmoetingen, met danny, met hans bromet, met willem en linda, met ol en peter en zoveel meer nog. Lieve mensen van Muziek op FORT JUTPHAAS dank jullie wel. bjorn en ik vonden het te gek mooi. en die hieronder deden we natuurlijk in ons programma van liefde, leven, verlangen en ook soms de weemoed en de teloorgang van wat ooit zo mooi was.
van mij had je mogen blijven dat weet je wel ik ben een uur gaan zitten met een boekje in mijn hand een pen om je te schrijven het was een zinloos uur
er is er een vertrokken en een is blijven staan meer is het niet
ik adem nog en jij in mij niet minder dat is het dat ik schrijven kan dat is het
9 – CONTRA IL PROPRIO AMORE SCOPRIMENTO STUPENDO Credulo il proprio amor fe’ l’uom pensare non aver gli elementi, né le stelle (benché fusser di noi più forti e belle) senso ed amor, ma sol per noi girare. Poi tutte genti barbare ed ignare, fuor che la nostra, e Dio non mirar quelle. Poi il restringemmo a que’ di nostre celle. Sé solo alfin ognun venne ad amare. E, per non travagliarsi, il saper schiva; poi, visto il mondo a’ suo’ voti diverso, nega la provvidenza o che Dio viva. Qui stima senno l’astuzie; e perverso, per dominar, fa nuovi dèi. Poi arriva a predicarsi autor dell’universo. ***[T.C.]
9 – ONEIGENLIJKE LIEFDE: EEN ONTZETTENDE ONTHULLING “Mijn liefde is echt,” denkt ‘ie. Voorts zal hij denken (van mooiers en sterkers dan wij in hun baan): ‘Geen lichaam, geen ster zal langshenen mij gaan door liefde geroerd, maar toch rondom mij zwenken.’
Dan: ‘Elk, woest of vreemd, of in wereldlijk wenken behalve dien onzen, zal God niet zien staan.’ Dán houdt Hij,’ denkt hij, ‘slechts óns kloosterkerk aan tot ieder voor zich enkel liefde wil schenken.’
Hij maakt zich niets wijzer, want dat maakt maar moe; gebeurt in de wereld iets dat ‘ie niet wil, doen God noch voorzienigheid langer ertoe.
‘Wat ben ik verstandig!’ Zo denkt dat paskwil. Hij is idolaat van zichzelf, kijk maar hoe van alles Híj Maker is–Alles tot spil. ***[D.B.]
alles overziende – met dank natuurlijk aan alle dichters die instuurden deze week – er waren prachtwerken bij (Petra Maria, Anke Labrie) – prachtregels ook (Cartouche, Erika De Stercke) – prachtige gedichten die nog een beetje aandacht behoeven Vera, Jako) – er was heel veel te genieten deze week. – Petra Maria en Anke Labrie delen het zilver en Vera en Jako delen het brons. van harte! buiten elke categorie Ditmar Bakker – de eervolle vermelding treft hem.
Petra Maria – dat het de eeuwigheid raakte
Ditmar Bakker – over ‘de voze spruitjesgeur van haar vagijn…’
Vera van der Horst – van -dat- gevangen in verlangen zijn
Rik van Boeckel – honing het medicijn dat de dagen kleurt
Frans Terken – de opwinding bij die eerste blik
Anke Labrie – sommige vrienden sterven veel te snel
Cartouche: ik krijg het niet gezegd
Erika De Stercke – ik geef (ze) nu ze dood zijn gelijk
Ien Verrips – opgelost al voor ze mij bereikten
Jako fennek – ze weten niet van beter
wie wint de enige echte virtuele – het beste gedicht moet nog geschreven op pomgedichten punt nl? ja pas als alles is verwerkt en alles ook bijna met de vuilnisman kan worden meegegeven – dan pas kunnen de beste gedichten geschreven – over hoe mooi, bijzonder, uniek, onvervangbaar en vooral ook adembenemend de geliefde van toen, de geliefde van ooit was.
het is best moeilijk – denk ik – zal ik zeggen om niet te zeggen wat ik zeggen wilde toen
jij aan het vergeten ging ik mijn beste gedicht nog moest schrijven alle warmte uit de tijd geslagen werd
pom wolff
u kent de regels: de gedichten niet te lang svp tenzij noodzaak – 20 regels is genoeg – insturen voor zondag 10 uur 30. stuur in op het u bekende gmail.com adres van pomgedichten@ – of benut de blauwe contact functie boven aan de pagina. of laat onder dit item een reactie achter -ik zorg er voor dat uw gedicht in het item wordt geplaatst. commentaar als altijd verzekerd.
toen ze voorbij kwam strekte je nog ademloos de handen uit
alleen jouw geur bleef dwalen als bossen vol rozen
daar heb ik jou gevonden je leek zo bevroren in de tijd
de mooiste woorden ben ik vergeten maar ik weet zeker
dat het de eeuwigheid raakte en de liefde
petra maria
–> we verwachten bij dit thema toch iets van mooi en van een heerlijke weemoed, een terugblik met een rouw randje maar ook de opluchting van voorbij, een frisse nieuwe wind – nieuwe adem mooie poëzie! we gaan het ervaren in deze zondagochtendwedstrijd op uw eigen pomgedichten punt nl. we lezen zo graag hoe het zover heeft kunnen komen en dat de dichter er gehakt van draait onee dat is de slager. poëzie in ziet is beter gezegd. nou petra maria komt deze week een heel eind. ‘bevroren in de tijd’ is de geliefde – het zal je maar gezegd zijn. maar dan toch lezen we de woorden van liefde en van de eeuwigheid gesprenkeld over de persoon, nee gesprenkeld over de rozengeur die deze persoon naliet. eigenlijk mis ik de maneschijn een beetje om het beeld helemaal compleet te krijgen.
De Kunst
’t Is een goedkope goocheltoer die dichters doen. Elke auteur een quasi-chique souteneur die ’s werelds alleroudste hoer uitvent, hautain. Een parelsnoer in ’t kaarslicht krijgt bij dag de kleur van plastic. Feminien odeur, belofte van jasmijn, saffloer, verhult de voze spruitjesgeur van haar vagijn. Parfait amour u aangeprezen, stelt teleur, want blijkt geen liefde, maar likeur geschonken naast een plat du jour als varkenskost. Kunst? Farce majeure.
Ditmar Bakker
–> Ditmar maakt inderdaad gehakt van het sprookje dat dichters ook maar één waar woord zouden kunnen schrijven of iets van echtheid in zich herbergen. het is vreselijk volk meneer lezen we bij deze dichter, die het kan weten. want Ditmar dicht wat af – tegen de klippen van het leven op. slotconclusie: dichters deugen van geen kant. we lezen over plastic en we lezen: “Elke auteur een quasi-chique souteneur die ’s werelds alleroudste hoer uitvent,… ” – we weten weer wie we zijn, hoe we zijn, wat we zijn en zelfs van het waarom. en het erge is dat ik vermoed dat Ditmar het zo vreselijke gelijk aan zijn kant draagt. deze heren versie geldt ook de dames al zullen de bewoordingen net even anders liggen. Bettie krijst van onder de douche vandaan: ‘meneer wollufs handen af van ditmar hoor, ik kan niemand die eerlijker schrijft en indringender dan dichter Dit – de hete straal altijd op de juiste plaats gericht,…’ ja Bettie dichter Ditmar houdt nu eenmaal van de dingen die het leven mooi en warm maken – van woorden.
Dichtte je mij
Jij, die alles dicht wat open is heb je ooit woorden over mij gelegd, me ooit in zinnen gepakt zoals ik rijm van jou, de nachten dwing te zwijgen over -toen-, de dagen loszing van -dat- gevangen in verlangen zijn en tussen dag en nacht slingeren je woorden aan – weet ik wie- of mij?
Verberg je me in neuzelende poëzie of loop je zelf verloren in -wat- ik lezen wil, en geven wil. Op afstand was je als wie dan ook het dichtst bij mij. Mijn dichter, dicht me dichterbij.
Vera van der Horst
–> dichters die dichten en open wonden helen of opnieuw openrijten – of varianten hierop – we lazen het vaker. ik krijg toch de behoefte bij dit gedicht om de minder mooie delen weg te halen – want ergens vermoed ik wereldregels die ik zelf graag geschreven had – dichten is ook weghalen en is ook de regels situeren zodat ze onontkoombaar overkomen – koplandachtig beeldend werken: hier liggen tientallen mogelijkheden voor de hand – ik kies deze:
zoals ik de nachten dwing te zwijgen over -toen-, de dagen loszing van -dat- gevangen in verlangen zijn
je woorden aan weet ik wie of mij verloren in wat ik lezen wil en geven wil.
op afstand was je als wie dan ook het dichtst bij mij, mijn dichter dicht me dichterbij.
prachtig!
Zachte noten
We raken de snaar van ‘t hart stil aan spelen zachte noten als zielsverwanten het lied leidt haar eigen zegeningen naar de val van komende dromen
jij zal haar zingen en vangen vindt een stem van diepgaande dagen spreekt de tong van jaren weemoed aan wandelt langs breekbare raamkozijnen
we lopen de vertolkende droom achterna over de brug naar nieuwe verbinding verwerken als bezige bijen de tijd honing het medicijn dat de dagen kleurt.
Rik van Boeckel 9 januari 2021
–> ‘zielsverwanten, zegeningen, vertolkende, verbinding’ zijn de woorden die de meer sprankelende woorden in dit gedicht doen doven. de beelden ook net iets TE gezocht en iets van TE veel: een stem van diepgaande dagen maar dan ook nog de tong van jaren weemoed enz enz – nee deze is echt minder een echte Rik van Boeckel. het is niet alle dagen feest zullen we maar zeggen.
Blikvanger
Hoe je bladert door de kalender de dagen die niet bevallen je noemt ze niet negeert ze
ze tellen niet op de schaal van heuglijk afgeschreven is een beter woord je scheurt ze los en gooit ze weg
bleek en leeg zijn ze bij die ene stralende dag die buiten alle vergeten valt
die dag met rood omcirkeld roder nog als de konen gloeiden de opwinding bij die eerste blik
–> een gedicht dat ook van onder naar boven gelezen kan worden. dichter kiest ervoor om de lezer met een fijn gevoel achter te laten – een hele opbouw naar dat ene gelukzalige moment. en na dat moment wordt het allemaal niet beter. maar dat hadden we dan al gelezen. frans keert de werkelijkheid in tijd om – dichters bieden troost.
dan pas
als er nog iemand over is gebleven – sommige vrienden sterven veel te snel – die bereid is om te luisteren en nog in staat is om het op te schrijven – wiens naam eronder komt te staan maakt me dan niets meer uit – zal ik uiteindelijk de woorden vinden
anke labrie (2021)
–> een overweging wellicht een noodkreet – voor de lezer woorden die je per woord uitschenkt op een eetlepel – en je neemt steeds een beetje in. gulzig naar binnen slikken doet verslikken. nee heel gepast, woord voor woord dichters woorden in je opnemen. en dan is het kwestie van afwachten wat het geheel gaat doen: of er woorden worden gevonden – of de fles gevuld kan worden. of het vaccin tegen ontluistering zal werken en voor hoeveel procent.
Samensmelten
het voetstuk waarop jij stond, het hoofdeinde en ik aan je voeten, streelde je G-spot – ook daar ligt er een zoals elke dichter weet – jij straalde een en al brons – samengaan van warmte en kracht als een tot leven gewekte –
ontvlamde
ongenadig mallorcaans, zo kwamen we traden de wet met hand en tong tezamen tot mythe – stof om je mee in te dekken een onbesproken te ontknopen droom oog dat verlekkert, knop die zich heft
tot het ondenkbare
koper van de zon boven het ribbenraam van tinmetaal dat zich voorgoed gedragen denkt tot dat het zich verliest in het plooien van de nacht de tijd een beeld tot verstarring brengt
hoe apart goddomme ik krijg het niet gezegd
09-01-2021 GV / Cartouche
–> een hele opbouw – en Cartouche trekt alle dichtersladen open en ja hoor daar liggen Cartouches woorden voor het oprapen en Cartouche raapt ze natuurlijk ook op – in een ademstoot in een ademtocht in alles wat ie in zijn donder heeft, alles maar dan ook alles – maar voor haar is het niet genoeg om haar in zijn woorden te vangen – en daarom lezen we uitgeput die prachtige laatste regel – een van de mooiste slotregels in een Nederlands gedicht ooit geschreven: “goddomme ik krijg het niet gezegd” – een regel die zo mooi en kernachtig is dat ie makkelijk op zich zelf kan staan. het gedicht erboven overbodig maakt.
route
de lat valt laag op avonden waar melodieën mijn stilte in neuriën opdrijven, muzikanten wisten het en ik geef nu ze dood zijn gelijk
applaudisseren als een zwerm muggen op dreef aan deze tafel van ontspanning, ik nip aan de toekomst, voorlopig met één glas
bochten en zijn wrevelsporen poets ik weg vind de schakeling tot hogere versnellingen in een lawine van woorden
Erika De Stercke
–> “muzikanten wisten het en ik geef ze nu ze dood zijn gelijk” – een wereldregel, werkelijk prachtig! maar nu om deze regel heen nog graag een goed gedicht geschreven – zonder clichés en opsmuk. hoe kan een mens ZO vreselijk mooi maar ook zo vreselijk lelijk achter elkaar schrijven – neem nou de volgende passage: “zijn wrevelsporen poets ik weg vind de schakeling tot hogere versnellingen…”
jouw woorden onbekommerd uitgesproken dwarrelend als zoete sneeuw opgelost al voor ze mij bereikten in mijn herinnering de mooiste ooit gezegd
Ien Verrips
–> Ien doet/houdt het kort en natuurlijk ook – mogelijk conform haar eigen natuur – je weet het niet als lezer – een beetje vilein. de woorden zijn/waren de mooiste maar dan wel alleen in dichters herinnering – en in real live de zijn de woorden al opgelost bijna voor ze uitgesproken werden – dichter relativeert in een klein gedicht alle kanten van de tijd – en toch met lieve accenten – waar vind je nog ‘zoete sneeuw’ – deze suikerverslaafde dichter lezer verneemt nog graag even de vindplaats.
Een goede morgen, Pom!
Hier wind, luid en koud. Goed voor poëzie met een warm kop koffie. Maar ik moet op pad. Blijf lekker binnen, hou je taai, geniet de dag! Dat is mijn wens. Groet van Jako
schors
ze weten niet van beter of het beste schrijven in het zand nabij de vloedlijn zinnen alsof gekerfd met mes in boomschors
een hart, een pijl met initialen ze zijn nog onervaren beginnen een gedicht, waarin het leven uitweg zoekt
als de zon valt golven keren, vult de wind de sporen van de woorden houdt de liefde adem in
jako fennek
“alsof gekerfd met mes in boomschors” is echt teveel en storend. zonder die overbodige regels houden we een heel aardig gedicht over – over hoe het leven onbekommerd tegemoet getreden wordt in jonge tijden – wijze woorden van iemand die het allemaal heeft overleefd en zonder belerend te zijn inderdaad van beter weet.
Goedenavond Pom Hier een gedicht over Portugal. Obrigado betekent dankjewel in het Portugees. Met dichterlijke groet Rik van Boeckel
Obrigado Rio Douro Mondego
In de Rio Mondego van Coimbra leiden de spuitende fonteinen naar nieuwe reis lijnen
via de rivier naar nieuw uitzicht in het Portugese binnenland naar groene heuvels met bochten bij Povoa de Midões tijdens zonsondergang
de ochtend wacht op de nieuwe zon warm en geel in de wolkenloze lucht vogels tsjirpen ritmisch in de natuur van Mondego en Midões en Travacinha ze zeggen vaarwel tegen de mooie steden Porto aan Rio Douro en Coimbra aan Rio Mondego
dank jullie wel obrigado Rio obrigado Douro obrigado Rio Rio Rio Mondego.
Ik woon in een huis waarin ik zwerven kan. Huis op vogelhoogte. Huis om in te leven. Met ramen op alle windrichtingen. En zo breekt ’s ochtends de zon lichtgroen in de kamer op het oosten. Zacht. Waar ogen wakker kunnen worden en de dag nog even stilstaat. Draait ze in de middag naar de overloop boven. Goudgeel gestrooid op het warme zeil, er ligt een kat, ze lijkt wel een zonnewijzer. Om aan het eind van de dag binnen te vallen op de plek waar ik woon. Waar ik leef, waar ik spreek, waar ik lui lig, en eet. Waar woorden vallen en zich weer hervinden, taal om op te rapen. Waar dochters zwijgen op de bank, weggaan en weer terugkomen. Huis om in te schuilen.
En ’s avonds doe ik een ronde langs alle ramen. Kijk in het nest van de duif en we zeggen elkaar gedag, weer een dag, dág tot morgen. Om te eindigen bij het allermooiste raam. Dakraam waar het zwerven stopt. En als alles donker is, als alle bewoners slapen lijkt het alsof de huizen gaan leven. Dán hebben ze tijd om huis te worden. Ik kijk naar rijen rode pannen. Ramen die zuchtjes wind binnen ademen. En muren die meer muur lijken in de nacht. Steen voor steen.
Ze omarmen, rij na rij raam na raam dag na dag, die steenoude muren. Ze omarmen de bewoners die slapen.
nu onze VON nog even vakantie viert en ik ze weer allemaal op een rijtje heb neem ik voor een keer de vonderdag voor mijn rekening; ik wilde weer eens weten of een oude gedachte nog steeds te verdedigen is – dat een dichter 1 op 10 loopt – ik bedoel hij/zij/het moet ongeveer 10 gedichten schrijven om 1 goeie te schrijven. het toeval wil dat de tiende de beste is – met wie ik in gesprek was? het is niet aan mij.
pom wolff in gesprek met… 1
ja zeg aan poëzie doe ik niet wil ik ook niet aan beginnen ik heb te veel te doen ik moet vandaag nog sterven en morgen weer vroeg op pad zo is er altijd wat
ik heb ook geen tijd voor gedoe al die martelgangen waar ze zich zo graag in begeven doe vooral wat je niet laten kunt sta op de strepen van je borderline mij kan het echt niet schelen
en ach schrijf toch maar een mooie regel voor me met een glimlach erin als het kan dat ik het ben die jou echt wil kennen
pw
pom wolff in gesprek met… 2
we sterven wat af was het niet een zanger die ook over die dingen zong
het maakt me niet uit zei ik gisteren tegen mijn kleinzoon maakt mij ook niet uit opa – zei hij
het leven een zoektocht op leven en dood maar wel zo dat je het weer kunt voelen
weet je ik hecht aan kleine dingen een glimlach, een manier van zitten een poes in een tuin
pw
pom wolff in gesprek met… 3 ik verlang niet terug naar het strand met niets meer in mijn hoofd
waar ik in de verte de golven hoorde de meeuwen van Oostende het was alsof ze voor mij huilden
weet je ik houd niet van natuur omdat er altijd meeuwen zijn altijd golven
het maakt ze niets uit hoe je je voelt of dat je niets meer voelt
ze maken alles zinloos geen taal geen leven uitgevallen licht maakt altijd donker
pw
pom wolff in gesprek met… 4
ik geloof niet dat we ooit een woord spraken
misschien is stil zijn wel de meest duurzame manier van communicatie
van houden van had ik bijna geschreven
elke dag heeft een gisteren weet je om je doden in op te bergen
of wie je zo ontzettend hebt liefgehad met de arrogantie van vandaag
pw
pom wolff in gesprek met… 5
ik hoor het je nog zeggen dat de lucht wel lente leek
ik zei het is een dekentje én zo zou een gedicht moeten zijn
een warme zomerdag een wonderbaarlijk toeval
ik wil geen zoektocht meer naar wat in ons verloren ging
ik kom niet naar je toe om weg te gaan – weet je
pw
pom wolff in gesprek met… 6
ooit was er een dichter die met haar wandelde bedacht
en schreef over geluk happen in het vondelpark tot het pijn deed
in die aangedane stad liedjes neuriënd van een overleden zanger die over precies hetzelfde zong
ik ken dichters die nergens anders meer over kunnen schrijven
pw
pom wolff in gesprek met… 7
laten we trachten een plek te vinden tussen nooit meer en altijd nog
laten we daar een plaats reserveren een tafeltje voor ons alleen
misschien drink je wijn misschien drink je geen wijn
misschien eet je garnalenkroketten misschien at je nooit garnalenkroketten
misschien herken je het verlangen naar een moment dat nooit voorbij zal gaan – misschien ook wel niet
pw
pom wolff in gesprek met…8
het lijkt wel of ik in gesprek ben met je en niet uitgesproken raak maar dat er toch altijd weer iets tussen komt
een gedicht met iets van liefdesleed of oorlogslust van verderf soms
nou weet ik wel dat het leven in je gaat zitten en dat je krijgt wat je verdient
maar om het allemaal maar op te schrijven is ook zoiets
pw
pom wolff in gesprek met…9
zoals je dat over woorden doet of over straatstenen zo struikelde ik jou in
wie ben jij? vroeg ik én is dat een antwoord? toen je me aankeek hoe je soms tijd wil winnen als je haast hebt
misschien moet alleen de dag genoemd zodat ik later weet wanneer het was
pw
pom wolff in gesprek met 10 – uitgesproken
de dagen wat zijn ze op elkaar gaan lijken het verval, de oorlog, het voorbijgaan aan
de nutteloze moraal, de goedgelovigen de schande in de graven ik genoot van je adem je hartstocht
vandaag heb ik het laatste van je weg gedaan dan wordt dit het gedicht waar ik je in achter laat het laatste gedicht dat met ons samen valt
tsja over liefde, leven, over het almachtige verlangen natuurlijk, over teloorgang en de trots:
TROTS
hoe het soms niet te begrijpen is dat je gaat naar wie je lief hebt om alleen nog dat te zeggen
niet meer om iets te bewerkstelligen maar om iets te laten
zoals we in een stroom de gelijke stemmen van elkaar kunnen horen door alles heen
het nemen zoals het is en het verlaten maar nooit verlaten van wat was
pw
Hier hangen wij uit a.s. zondagmiddag. Als je tijd en zin hebt: join us Toegang gratis: buitenpodium Fort Jutphaas in Nieuwegein: Bjorn en Pom
Aanstaande zondagmiddag 17 augustus om 16 uur spelen Pom Wolff en Bjorn van Rozen op een mooi buitenpodium meer dan een uur lang hun programma ‘Dichter bij de bron’. De Amsterdamse dichter Pom koos zijn favoriete Bjornliedjes en slingert er met zijn eigen tekstbeelden doorheen. Het is een poëtische en muzikale reis. Bjorn en Pom kennen elkaar van podia als de Parade en spelen al lang samen. Ze hebben liefde voor dezelfde thema’s. Ze herkennen elkaar in de beelden en het gevoel van het zoeken naar woorden om hardop te kunnen zeggen wat er binnenin je speelt.
