pomgedichten.nl

red: de column van nov 2018 – en de woningellende is nog steeds niet opgelost

Deel 313. Tiny house

Sinds enige tijd zijn ‘Tiny Houses’ in opkomst. Dit zijn kleine huisjes die een minimaal aan vereist comfort bieden, en daarmee een dak oven het hoofd en een eigen plekje voor de bewoners bieden. Een luxe caravan waar je echt in kan wonen. Vaak zijn de huisjes modulair opgebouwd en voorzien van diverse zelfvoorzienende gadgets zoals zonnepanelen. Ze zijn goedkoop, ze zien er leuk uit, ze zijn hip en heel veel mensen willen er wel eentje. Maar waarom staan die huisjes dan nog nergens?

Feitelijk is het antwoord daarop simpel. De diverse landelijke bestuurslagen zoals gemeenten en provincies werpen een barricade op die het onmogelijk maakt een vergunning te krijgen om zo’n huisje neer te poten en er te gaan wonen. ‘Dat kan allemaal niet zomaar!’ Het moet wel voldoen aan een Bijbel aan voorschriften en één van de meest machtige ultra-subjectieve belemmerings gereedschappen, het ‘bestemmingsplan’. En dan heb ik het nog niet eens over de welstandscommissie. Dat clubje zelfingenomen regel neukertjes met een mening over wat mooi zou moeten zijn. De paladijnen.

Iedereen snapt dat dit een horde is die bijna niet te nemen is. Maar waarom verzet de overheid zich nou zo tegen dit idyllische fenomeen? Wat is het belang van deze overheden? Ook dit antwoord is weer simpel, en oh zo voor de hand liggend. De politiek en overheid moet hierin de oude economische belangen verdedigen. Traditionele bouwbedrijven zouden het faillissement in storten als ze geen huizen van een ton of meer meer hoeven bouwen, maar slechts van twintigduizend euri. Er zou een wildgroei aan gemeenschappen zou ontstaan die niet meer afhankelijk zijn van grote energieproducenten. Of überhaupt afhankelijk van een overheid.

Maar hoe zit het dan met de voordelen die het oplevert? In één klap is het woningtekort en het asielzoekersprobleem opgelost. Mensen kunnen vrij en blij buiten wonen. Het milieu krijgt een boost door de duurzame en circulair bouwmethoden. Afschaffing van de intensieve menshouderij. Scharrelmensen. En mensen met weinig woonlasten kunnen meer geld uitgeven aan andere sectoren van de economie. Ze kunnen bijvoorbeeld vaker uit eten gaan of investeren in schoon water in ontwikkelingslanden.

En daar zit hem de echte crux. Stel dat mensen ineens niet meer veertig procent van hun inkomen kwijt zouden zijn aan woonlasten, maar ineens nog maar tien of vijf procent? Dat zou een aardverschuiving betekenen in de waarde van de landelijke vastgoedportefeuille en het hypotheekportfolio van de banken. Veel mensen zouden niet eens per sé meer een baan van veertig uur per week hoeven aanhouden, maar zouden gemakkelijk af kunnen met de helft. Veel mensen zouden niet meer gebonden zijn door een hypotheek, of slechts kort. Het zou alle poten vanonder het huidige systeem van de moderne arbeid-naar-schuld-slavernij uitzagen. En daarom mag en kan dit niet. Dit gaat over vrijheid. 

Voor mij staan de kleine huisjes voor het begin van een maatschappelijke revolutie die plaats dient te vinden om deze planeet leefbaar te houden. Welvaart iedereen is geen groot huis met een dikke auto en een baan van veertig tot zestig uur in de week. Zo’n welvaart is een gouden kooi om je op te sluiten, een speen om je stil te houden en zinloosheid om je moe te maken. Welvaart op die manier is een ziekte die je langzaam inkapselt en in het pak naait. Voel maar eens aan uw voorhoofd. Wat we echt nodig hebben is een bed en een dak boven ons hoofd. Het is gras tussen je tenen en een boom voor de schaduw. Meer dan het tweeweekse sanatorium dat dat nu nog vakantie heet. Het is loslaten en herbeginnen. Opnieuw leren lopen. Babystapjes en kleine huisjes. Het zijn symbolen van de vrijheid.

Het is spijtig om te moeten onderkennen dat de laatste keer dat slavernij afgeschaft is, daar wel een burgeroorlog voor nodig was. Ik ben benieuwd hoe het nu zal gaan.